وقتی کسی می میرد، ضربان قلب و فشار جریان خون او کاهش می یابد. مغز و ارگان های دیگر اکسیژن کمتری دریافت می کنند و به همین دلیل دیگر مثل قبل کار نمی کنند. در روزهای آخر پیش از مرگ، افراد دیگر نمی توانند تنفس شان را کنترل کنند و در ساعات آخر زندگی است که افراد بسیار آرام می شوند. این ها خلاصه ای از اتفاقاتی است که در روزهای آخر زندگی افراد رخ می دهد. مرگ یک فرآیند تدریجی و آرام است، به ویژه وقتی که فردی یک بیماری مرگبار و جدی دارد. اگر فرد مراقبت های درمانی خوبی دریافت کند، مرگ او بسیار در آرامش رخ خواهد داد، دوره ای که در آن به اصطلاح روح از بدن جدا می شود و زندگی پایان می یابد. اینکه در لحظه مرگ یا ساعاتی پیش از آن چه اتفاقی می افتد از فردی به فرد دیگر متفاوت است اما در ادامه این مطلب قصد داریم تغییرات بدن انسان به طور کلی در لحظه مرگ را تشریح کنیم.

فرآیند فیزیکی مرگ چگونه است؟
در اغلب افرادی که در حال مرگ هستند، سیستم های نرمال بدن با کاهش سرعت عملکرد مواجه می شوند. ضربان قلب کاهش می یابد و سرعت کار قبل نیز دیگر مانند سابق نیست و بدین ترتیب خون با سرعت کمتری در بدن جریان پیدا می کند. این بدان معناست که قلب و دیگر ارگان های حیاتی بدن اکسیژنی کمتر از مقدار مورد نیاز خود دریافت کرده و به همین خاطر عملکرد مناسبی ندارند. وقتی قلب اکسیژن کمتری نسبت به مقدار مورد نیازش دریافت می کند، واکنش ها و طرز تفکر فرد در حال احتضار نسبت به شرایط اطرافش نیز تغییر می کند. هورمون ها که توسط مغز تولید می شوند نیز تحت تاثیر قرار می گیرند و این موضوع بر عملکرد دیگر ارگان های بدن نیز تاثیر می گذارد.

در هفته های آخر زندگی افراد چه اتفاقی می افتد؟
اغلب افرادی که در حال مرگ هستند احساس خستگی می کنند. افرادی که در هفته های آینده خواهند مرد، می خواهند بیشتر از قبل بخوابند یا برای مدت های طولانی تری می خوابند. افراد در حال احتضار، در هفته های آخر معمولاً کمتر سخن می گویند، اگر چه معدودی از افراد نیز بیشتر از همیشه حرف می زنند. از آنجایی که عملکرد سیستم گوارشی تغییر کرده و کاهش یافته است، ممکن است فرد غذای کمتری خورده یا بخواهد غذاهای متفاوتی نسبت به گذشته بخورد. فردی که در حال احتضار است با کاهش وزن مواجه شده و پوستش نازک تر می شود. بدین ترتیب پوست نیز دیگر نمی تواند سلول های پوستی را بازیابی کند و دیگر ارگان ها نیز قدرت بازسازی ندارند و دیگر هیچ چیز مانند گذشته نیست.

در روزهای آخر زندگی افراد چه اتفاقی می افتد؟
در روزهای آخر زندگی، کنترل فرد در حال احتضار بر روی تنفسش رفته رفته از دست می رود. ممکن است برای مدتی با سرعت کمتری نفس بکشند و پس از آن تنفس آن ها تندتر می شود (به نفس نفس زدن می افتند) و به طور کلی ریتم تنفس فرد در حال احتضار غیرقابل پیش بینی می شود. رفته رفته در ریه های آن ها مایع جمع می شود و نفس نفس زدنشان با صدای تق تق و سروصدا همراه می شود. ممکن است سرفه کنند اما نه خیلی عمیق و بلند. برخی افراد در ۲۴ ساعت پیش از مرگ با افزایش شدید انرژی مواجه می شوند، از جایشان بلند شده و برای مدت کوتاهی خیلی عادی صحبت می کنند به طوری که انگار حالشان خوب شده است. معمولاً در چند روز آخر زندگی رنگ پوست فرد تغییر می کند زیرا گردش خون کاهش می یابد.
پوست صورت فرد کمرنگ تر یا خاکستری می شود یا لکه و خال روی پوست صورت شکل می گیرد. با کاهش سطح اکسیژن در مغز، ممکن است فرد دچار سرگیجه و خواب آلودگی شود. برخی افراد دچار توهم شده و با افرادی صحبت می کنند که وجود خارجی نداشته، در محل حضور نداشته یا مدت هاست مرده اند. برخی نیز چند روز پیش از مرگ هوشیاری شان را از دست می دهند.

در ۲۴ ساعت آخر زندگی فرد چه رخ می دهد؟
فردی که در آستانه مرگ قرار دارد، بخش زیادی از روز آخر زندگی اش در خواب است. در هنگام بیداری نیز ممکن است قدرت گفتگو و ارتباط برقرار کردن با اطرافشان را نداشته باشند زیرا حس شان رو به زوال است. با این وجود هنوز می توانند بشنوند و به همین خاطر باید به شکلی نرمال با آن ها صحبت کرد. نشانه های فیزیکی که از قریب الوقوع بودن مرگ فرد در حال احتضار خبر می دهند:
افزایش ناگهانی انرژی
ایجاد لکه یا خال روی پوست، به ویزه روی دست ها، پاها و زانوها
کاهش فشار خون
کاهش ادرار
ناتوانی در بلع
بیقراری
مشکل در تنفس
گرفتگی ریه
 
در ساعات آخر زندگی فرد چه اتفاقی می افتد؟
در ساعات پیش از مرگ، اغلب افراد به خاطر کاهش شدید گردش خون در بدنشان، بسیار رنگ پریده می شوند. دائماً خواب هستند و ضربان و تنفس شان خیلی بی نظم و اندک شده و پوستشان نیز سرد می شود. کسانی که در آخرین روزهای زندگی شان هوشیاری شان را از دست نمی دهند، معمولاً در آخرین ساعات زندگی این اتفاق را تجربه می کنند. در ساعات آخر حیات، اغلب افراد خیلی آرام هستند اما شاید برخی ممکن است تشنج کنند به ویژه اگر نفس کشیدن برایشان دشوار باشد. در ساعات آخر حیات فرد در حال احتضار اتفاقات زیر رخ می دهد:
چشم های درخشان و اشک آلود در حالت نیمه باز
دست های سرد
ضربان ضعیف
توهم
به سرعت به خواب رفتن
نفس نفس زدن یا دوره هایی که تنفس به طور کامل قطع می شود

وقتی فرد در حال احتضار می میرد چه اتفاقی می افتد؟
در هنگام مرگ، قلب از کار می افتد و تنفس نیز به پایان می رسد. در عرض چند دقیقه، مغز نیز به طور کامل از کار می افتد و بدن و پوست شروع به سرد شدن می کنند. در این لحظه فرد دیگر مرده است. نشانه هایی که از مرگ فرد خبر می دهند شامل موارد زیر هستند:
هیچ تنفس یا ضربان قلبی وجود ندارد
از خواب بیدار نمی شوند
پوست بی رنگ و بسیار نرم و شل است
چشم ها نیمه باز هستند
مردمک چشم ثابت و به یک نقطه خیره شده است
دهان باز مانده است
بعد از مرگ عزیزان چه باید کرد؟
حتی زمانی که انتظارش می رود، مرگ عزیزان هرگز چیزی نیست که بتوان به سادگی با آن کنار آمد. بسیار ضروری است که افراد به خودشان وقت و فضا برای سوگواری بدهند. اطرافیان فرد متوفی باید از دوستان و خانواده حمایت و همدردی دریافت کنند. هر کسی به شکلی متفاوت سوگواری می کند. اما احساسات و تجربیات مشترکی وجود دارد که ممکن است افراد بخواهند با هم به اشتراک بگذارند.