به گفته سه منبع آگاه که البته به شرط فاش نشدن نامشان با خبرگزاری رویترز صحبت کرده اند، بریتانیا و ژاپن در آستانه عقد قراردادی برای ادغام پروژه های جنگنده نسل ششم خود هستند. برنامه جت جنگنده نسل ششم بریتانیا به نام “تمپست” (Tempest) و طرح ژاپن در این زمینه به نام “اف-اکس” (F-X) شناخته می شود. دو کشور امیدوارند تا پایان سال جاری میلادی در این زمینه به توافق دست یابند.
ادغام برنامه های جنگنده نسل ششم: آنچه می دانیم
ژاپن تا به امروز با کشور دیگری به جز آمریکا برای اجرای یک پروژه نظامی بزرگ مشارکت نداشته است. ادغام پروژه های تمپست و اف-اکس نخستین همکاری ژاپن و بریتانیا در این سطح خواهد بود. این همکاری بسیار مهم سال ها طول می کشد و ده ها میلیارد دلار هزینه در پی خواهد داشت.
به گفته یکی از منابع آگاه که با رویترز صحبت کرده است، هدف اصلی ژاپن و بریتانیا ساخت یک جت جنگنده مشترک است که امکان دارد طراحی آن برای هر کشور تفاوت های کوچکی داشته باشد.
به گزارش رویترز، اتحاد بریتانیا و ژاپن به دو کشور اجازه می دهد تا هزینه های توسعه را بین خود تقسیم کرده و ضربه مالی انفرادی را کاهش دهند. محصول نهایی نیز صادر خواهد شد که پوشش بازارهای اروپایی به عهده بریتانیا و بازارهای آسیایی بر عهده ژاپن خواهد بود. صادرات جت جنگنده جدید میزان تولید را افزایش خواهد داد و قیمت هر هواپیما را کاهش می دهد. این شرایط به بریتانیا و ژاپن کمک می کند تا بودجه های دفاعی خود را افزایش دهند.
این همکاری نشان دهنده تقویت روابط بین بریتانیا و ژاپن است و می توان آن را یک مانور دیپلماتیک به موقع در نظر گرفت. هر دو کشور از متحدان اصلی آمریکا محسوب می شوند و به طور کلی در حال گسترش حضور نظامی خود هستند. بریتانیا در کنار آمریکا به سمت منطقه هند-آرام تمایل دارد و این در شرایطی است که ژاپن ارتش خود را برای مقابله با تهدید رو به افزایش چین تقویت می کند.
با اصلاح قانون اساسی در سال ۲۰۱۴، امکان عملیات نظامی تهاجمی برای ژاپن فراهم شد و این کشور به سرعت در حال افزایش بودجه نظامی خود است. در حقیقت، انتظار می رود که بودجه نظامی ژاپن در دهه آینده دو برابر شود که در راستای وعده های انتخاباتی نخست وزیر فومیو کیشیدا برای افزایش قابل ملاحظه هزینه های نظامی ژاپن است.
در شرایطی که همکاری در ساخت یک جت جنگنده جدید مهم‌ترین سرمایه گذاری مشترک بریتانیا و ژاپن خواهد بود اما نخستین نمونه محسوب نمی شود. در گذشته، این دو کشور روی حسگرها، توسعه پیشرانه و پروژه موشکی JNAAM همکاری داشته اند.
جت جنگنده نسل ششم: پروژه اف-اکس
هزینه پروژه اف-اکس ژاپن به سرپرستی شرکت میتسوبیشی ۴۰ میلیارد دلار برآورد شده است. این پروژه به عنوان یک جت جنگنده رادارگریز نسل ششم شناخته می شود. این طرح شامل معرفی نخستین جت جنگنده نسل ششم ژاپن می شود و جایگزین طرح اف-۲ میتسوبیشی است که در همکاری با شرکت جنرال داینامیکس آمریکا توسعه یافته بود و اساسا نسخه بال کوتاه از جت جنگنده اف-۱۶ فایتینگ فالکون محسوب می شد.
طرح مفهومی اف-اکس زمانی در ژاپن شکل گرفت که آمریکا صادرات جت جنگنده نسل پنجم اف-۲۲ رپتور را ممنوع کرد. ژاپن امیدوار بود که این جت جنگنده پیشرفته را خریداری کند، اما تلاش های آمریکا برای مخفی نگه داشتن فناوری های به کار رفته در این هواپیما، ژاپن را وادار کرد تا راه حلی داخلی را مد نظر قرار دهد.
برنامه اف-اکس پنج هدف توسعه را اولویت بندی کرده است: توانایی ارائه برتری هوایی؛ توانایی سازگاری و ترکیب فناوری های نسل بعدی؛ توانایی اصلاح و ارتقا پلتفرم؛ برنامه ای برای تقویت صنعت دفاعی ژاپن؛ هزینه مقرون به صرفه. محصول نهایی انتظار می رود دارای دو پیشرانه و اندازه ای بزرگ‌تر از جنگنده اف-۲۲ رپتور داشته باشد. اندازه بزرگ الهام بخش نام مستعار “گودزیلا” بوده و نشان می دهد این جت جنگنده برد پروازی طولانی و قابلیت حمل بار زیادی خواهد داشت.
جت جنگنده نسل ششم: پروژه تمپست
پروژه تمپست که شرکت بی‌اِی‌ای سیستمز رهبری آن را بر عهده دارد، قرار است جایگزینی برای جت جنگنده یوروفایتر تایفون باشد. تمپست یک جت جنگنده رادارگریز نسل ششم است و توسعه آن در سال ۲۰۱۵ آغاز شد. این پروژه بر ساخت هواپیمایی تاکید دارد که وظیفه اصلی آن انجام عملیات رزمی هوا به هوا و/یا هوا به سطح در یک محیط جنگی و/یا رقابتی است، در شرایطی که توانایی انجام وظایف شناسایی، نظارت، جنگ الکترونیک و فرماندهی و کنترل را نیز دارد.
انتظار می رود تمپست چندین فناوری جدید از جمله هوش مصنوعی یادگیری عمیق، جنگ افزار انرژی هدایت شده، جنگ افزار ابرصوت، و توانایی پرواز بدون سرنشین را داشته باشد. در حقیقت، تمپست یک جت جنگنده آینده‌نگر است.
بی‌اِی‌ای سیستمز در توسعه پروژه تمپست تنها نیست. شرکت رولز-رویس روی قسمت نیرو و پیشرانه، شرکت لئوناردو اس.پی.ای. روی حسگرها، قطعات الکترونیکی و اویونیک، و شرکت ام‌بی‌دی‌ای نیز روی تسلیحات این جت جنگنده کار می کند. در حال حاضر، مشخص نیست که آیا این شرکت ها نیز به سرمایه گذاری مشترک بین بریتانیا و ژاپن می پیوندند یا خیر.
