استپر موتور از جمله قطعات فنی موتور خودرو بوده که خرابی آن می تواند دردسرهای زیادی را برای راننده همراه داشته باشد. استپر موتور خودرو قطعه ای کوچک بوده که وظایف زیادی در خصوص تنظیم دور موتور ایفا می کند و خرابی آن می تواند مشکلات زیادی از جمله آلایندگی و حتی روشن نشدن خودرو را در پی داشته باشد.
استپر موتور از جمله قطعات فنی موتور خودرو بوده که خرابی آن می تواند دردسرهای زیادی را برای راننده همراه داشته باشد. استپر موتور خودرو قطعه ای کوچک بوده که وظایف زیادی در خصوص تنظیم دور موتور ایفا می کند و از جمله علائم خرابی آن می توان به آلایندگی و حتی روشن نشدن خودرو اشاره داشت.
استپر قطعه ای کوچک بوده که وظیفه روشن نگه داشتن خودرو را در حالت درجا دارد. این قطعه با تنظیم میزان و شدت هوای ورودی به دریچه گاز، دور درجا خودرو را تنظیم می کند و خودرو را روشن نگه می دارد. البته استپر موتور به صورت موازی با سنسور دریچه گاز فعالیت می کند و با ارسال اطلاعات به ECU، دور درجا و دور آرام خودرو را تنظیم کرده و باعث نرم کار کردن موتور در حالت درجا و همچنین روشن نگه داشتن آن می شود. بدین ترتیب یکی از علائم خرابی استپر می تواند روشن نماندن خودرو در حالت درجا و همچنین بد کار کردن موتور در حالت درجا باشد.
استپر موتور خودرو قطعه ای است در صورت کثیفی عملکرد آن با اختلال مواجه می شود. آلودگی استپر به دلیل جذب دوده، ذرات معلق در هوا و روغن است. برای جلوگیری از اختلال در عملکرد استپر موتور خودرو، بهتر است به صورت دوره ای آن را تمیز کرد.
نحوه شستن و تمیز کردن استپر موتور
یکی از راه های تمیز کردن و شستن استپر موتور، استفاده از اسپری انژکتورشور است. بدین صورت که ابتدا باید خودرو را خاموش کرد. سپس سوکت های استپر را جدا کرد و استپر را باز کرد. سپس با اسپری انژکتورشور نسبت به برطرف کردن جرم و دوده و اثرات روغن روی آن اقدام می کنیم و با یک دستمال تمیز آن را پاک می کنیم. پس از خشک شدن آن را درجای خود بسته و سوکت ها را متصل کرده و سپس استارت می زنیم. اگر هنوز خودرو در حالت درجا صاف کار نمی کرد یا روشن نمی ماند، باید به برقکار و مکانیک مراجعه کرد. چراکه ممکن است استپر خودرو به طور کلی خراب باشد.
در صورتی که پس از شستن استپر، هنوز خودرو بد کار می کرد و مشکل به قوت خود وجود داشت، باید سایر قسمت های خودرو را چک کرد. البته این امکان هم وجود دارد که اسپتر خراب باشد.
نحوه فعالیت استپر موتور
استپر موتور قطعه ای بوده میزان هوای ورودی به دریچه گاز را تنظیم می کند. برای این منظور استپر بر اساس اطلاعاتی که ECU از دما و شرایط موتور دارد، میزان باز و بسته بودن دریچه استپر را تنظیم می کند. به عنوان مثال در حالت درجا که پای راننده روی پدال گاز نیست، دریچه هوا باز شده و هوای مورد نیاز برای روشن ماندن موتور را تامین می کند.
نقش استپر موتور چیست؟
خودروهای کاربراتوی قدیمی، قطعه ای به نام ساسات دارند که در زمانیکه خودرو سرد بوده برای مدتی دریچه گاز را به مقدار بیشتر از حالت نرمال باز نگه داشته تا خودرو در هوای سرد با استارت اول روشن شود. پس از اینکه خودرو گرم شد، ساسات خلاص کرده و دریچه گاز به جای خود باز می گردد. البته برخی از خودروها نیز ساسات دستی داشته و باید طی چند مرحله تا گرم شدن کامل موتور ساسات را خواباند. اما در خودروهای انژکتوری دیگر ساساتی وجود نداشته و تمام وظایف ساسات را قطعه ای به نام استپر به دوش می کشد. استپر در زمانی که خودرو سرد بوده و در هوای سرد با تنظیم دریچه ورودی هوا و میزان هوای ورودی به دریچه گاز، باعث می شود خودرو با تک استارت روشن شود. این قطعه به صورت اتوماتیک دور موتور را ابتدای روشن شدن بالا نگه می دارد و سپس به آرامی دور موتور را همزمان با گرم شدن موترو به حالت ایده آل می رساند.
یکی از وظایف استپر تنظیم دور موتور در حالتی بوده که بار اضافی روی موتور می آید یا فشاری از روی موتور برداشته می شود. به عنوان مثال زمانیکه سیستم تهویه خودرو روشن می شود، یک فشار اضافی روی خودرو وارد می شود. در خودروهای کاربراتوری در این شرایط معمولا مقداری دور موتور افت پیدا می کند. اما در خودروهای انژکتوری اگر استپر سالم باشد، دور موتور به محض روشن کردن کولر در کسری از ثانیه به حالت ایده آل باز می گردد. زمانی هم که کولر خاموش می شود دور موتور در حالت ایده آل خود قرار می گیرد.
در خودروهای دنده ای، استپر در فاصله ای که راننده کلاچ گرفته و دنده را عوض می کند، باعث می شود هوا به میزان کافی به موتور برسد و مانع از پایین آمدن سریع دور موتور و خاموش شدن موتور می شود. یکی از علائم خرابی استپر موتور، پایین آمدن سریع دور موتور بین تعویض دنده ها و خاموش شدن ماشین یا تا مرز خاموشی رفتن در بین تعویض دنده هاست.
علائم خرابی استپر موتور خودرو چیست؟
در این بخش قصد داریم به علت و علائم خرابی استپر موتور بپردازیم. استپر اجزای ساده ای دارد و متشکل از یک میله، چهار ترانزیستور، فنر و موتور برقی است. در صورت خرابی هر یک از این قطعات استپر نمی تواند به درستی فعالیت کند. یکی از علائم خرابی استپر، خاموش شدن خودرو در حالت درجا و در شرایطی بوده که راننده پدال گاز را فشار نمی دهد. یکی دیگر از علائم خرابی استپر موتور بالا و پایین رفتن و عدم ثابت ایستادن دور موتور در حالت درجاست. در این شرایط امکان گاز خوردن بی دلیل و اضافی خودرو نیز وجود داشته باشد.
در پایان باید ذکر کنیم که هرچند موارد اعلام شده علائم خرابی استپر موتور خودرو هستند، اما بهتر است ابتدا با دیاگ زدن خودرو و بررسی پارامترها، از عدم وجود ایراد و سایر قسمت ها مطلع شد و سپس نسبت به تعویض استپر خودرو اقدام کرد. در شرایطی که استپر خراب باشد، کارکرد موتور با اختلال مواجه شده و شتاب و عملکرد خودرو دچار ضعف می شود. همچنین خرابی استپر موجب افزایش آلایندگی و مصرف سوخت خودرو هم می شود. به همین جهت چک کردن استپر برای پی بردن به سلامت آن واجب است.
نحوه تعویض استپر موتور
تعویض استپر معمولا کار ساده ای است. ابتدا باید آن را پیدا کنید. برای تعویض این قطعه باید خودرو خاموش باشد. سوکت آن را باز کرده و پیچ های استپر را باز می کنید و استپر جدید را در جای آن قرار داده و پیچ ها را سفت کرده و سوکت را جا می زنید. در این شرایط بهتر است دستگاه دیاگ را به خودرو متصل کنید و دور آرام و دور بالا خودرو را تنظیم کرد.
