قبل از اینکه به بررسی علل ریپ زدن خودرو بپردازیم ابتدا باید بدانیم ریپ زدن به چه معنا است. هنگامی که خودرو پس از روشن شدن یا حین رانندگی دچار لرزش‌های بی‌دلیل و عجیب شود به گونه‌ای که کابین بلرزد و نتوانیم ماشین را به خوبی کنترل کنیم در اصطلاح می‌گوییم خودرو ریپ می‌زند. البته گاهی به این حالت دل‌زدن هم گفته می‌شود که هر دو به یک معنی است. این مشکل بیشتر هنگام گاز دادن، حرکت آرام و یا هنگام روشن کردن صبحگاهی اتفاق می‌افتد که برای هر کدام از این موارد علت خاص خود وجود دارد. بدین منظور و برای رفع این مشکل ما در این مقاله به بررسی اجمالی دلایل ریپ زدن خودرو در شرایط مختلف می‌پردازیم.
ریپ زدن خودرو در دنده یک
گاهی صبح هنگام زمانی که ماشین خود را روشن می‌کنید و یا زمانی که خودرو در حالت دنده یک است ناگهان شروع به دل زدن می‌کند این مسئله می‌تواند به دلیل بروز مشکلات زیر باشد.
• خراب بودن سنسورهای فشار هوا و اکسیژن که باعث برهم خوردن تناسب بین ترکیب آب و بنزین می‌شود.
• خراب بودن یا معیوب شدن سوزن انژکتور
• فرسوده شدن یا قدیمی بودن وایرهای خودرو که مانع رسیدن درست برق به خودرو می‌شود.
• نشتی در لوله‌های مکش نیز موجب لرزش شدید ماشین و خاموش‌شدن آن می‌شود. بنابراین بهتر است منیوفولد و قطعات وابسته به آن را حتما بررسی کنید.
• عدم تنظیم پیچ گاز نیز موجب ریپ زدن خودرو می‌شود. به همین جهت پیچ گاز را باید طوری تنظیم کنید که در عین اینکه دور آرام موتور زیاد می‌شود پیشرانه خاموش نشود.
• تمیزکردن سوراخ هوا و رفع احتمالی انسداد آن نیز مانع از ریپ زدن خودرو می‌شود.
• خراب بودن سیستم برق پیشرانه
• خراب بودن واشر سر سیلندر و نشت روغن و آب
• خراب بودن وایرها و شمع‌ها
ریپ زدن خودرو در دنده دو
ریپ زدن خودرو در سرعت‌های بالاتر از دنده دو می‌تواند به خاطر نقص در عملکرد یکی از موارد زیر باشد.
• پلاتین سوخته یکی از شایع‌ترین علل ریپ زدن خودرو در سرعت بالا است. شما به کمک یک برس زبر می‌توانید این سوختگی را رفع کنید اما اگر شکل پلاتین تغییر کرده باشد باید حتما آن را تعویض کنید.
• خراب بودن سر سیلندر یا ترک خورده بودن آن از دیگر موارد ایجاد ریپ زدن است زیرا در این شرایط آب از اگزوز خارج می‌شود و مانع عملکرد درست خودرو می‌شود. البته باید این مسئله را در نظر بگیرید که اگر این مشکل هنگام فعالیت موتور اتفاق می‌افتد احتمال سوختگی واشر سر سیلندر نیز وجود دارد که برای بر طرف کردن این سوختگی باید سر سیلندر را از بلوکه خارج نمایید و به وسیله کاردک و تینر سوختگی را از بین ببرید و در نهایت سر سیلندر را به وسیله چسب مخصوص در جای اول خود بچسبانید.
• هر گونه ایراد در شمع‌ها نیز باعث ریپ زدن خودرو در سرعت بالا می‌شود که باید آن را توسط متخصص خودرو رفع کنید.
• خراب بودن یا کثیف شدن وایرها باعث می‌شود در سرعت‌های بالای ۴۰ کیلومتر خودرو شروع به ریپ زدن کند که باید برای تمیزکردن یا تنظیم آنها اقدام کنید.
ریپ زدن خودرو در حالت گاز
ریپ زدن خودرو در حالت گاز ناشی از ایراد در موتور حین کار کردن است. این ایراد می‌تواند به خاطر تنطیم نبودن دلکو، تنظیم نبودن زمان احتراق، شمع‌ها و … باشد. برای رفع این مشکل بهتر است که شمع‌های خودرو را هر ۳۰۰۰۰ کیلومتر تعویض کنید؛ چرا که با تعویض شمع‌ها شتاب کاهش یافته خودرو را به آن بر می‌گردانید و در مصرف بنزین نیز صرفه‌‌جویی می‌کنید.
ریپ زدن خودرو حین حرکت
ریپ زدن خودرو هنگام حرکت می‌تواند به یکی از دلایل زیر اتفاق بیافتد.
• گرفتگی مسیر خروج دود که موجب می‌شود دود حاصل از احتراق سوخت در موتور به سختی خارج شود و عملکرد آن را با مشکل روبرو کند.
• خراب بودن مدار جرقه و چکش برق که باعث اختلال در برق‌رسانی ماشین می‌شود.
• ناکافی بودن بنزین و یا نشت آب به داخل آن نیز از دیگر دلایل ریپ زدن خودرو است که در صورت بروز این مشکل باید مخزن بنزین را به طور کامل تخلیه کنید و بعد از پاک‌سازی بنزین خالص را جایگزین کنید.
• گرفتگی لوله‌ها و ناتوانی در ارسال صحیح بنزین به محفظه احتراق نیز موجب ریپ زدن خودرو می‌شود. که در این شرایط باید لوله‌ها را کاملا تمیز کنید.
ریپ زدن خودرو در سربالایی
ریپ زدن خودرو در مسیرهای سربالایی می‌تواند به یکی از علل زیر اتفاق بیافتد.
• تنظیم نبودن اهرم گاز
• تنظیم نبودن دلکو
• تنظیم نبودن آوانس اتوماتیک خلا
• خراب بودن فیلتر سوپاپ که در این صورت نیاز به فیلترگیری است.
• نشتی در مسیر لوله‌های هوا
• کم بودن فشار کمپرس نسبت به حالت مجاز
• نرسیدن بنزین به مقدار لازم به محفظه احتراق
ریپ زدن خودرو هنگام استارت زدن
گاهی هنگام روشن کردن و استارت زدن خودرو ماشین شروع به ریپ زدن می‌کند. این مشکل می‌تواند ناشی از یکی از موارد زیر باشد.
• معیوب و خراب بودن کویل
• عدم تعویض فیلترهای سوخت در زمان مناسب
• آسیب دیدن تسمه تایم
• احتمال رطوبت در درپوش دلکو در روزهای بارانی که در این صورت باید درپوش را با پارچه مخصوص پاک و خشک کنید.
ریپ زدن خودروهای کاربراتوری
سیستم عملکرد ماشین‌های انژکتوری با کاربراتوری متفاوت است بنابراین ریپ زدن در این نوع خودروها نیز می‌تواند ناشی از مسائل متفاوتی باشد که در زیر به بخشی از آنها اشاره می‌کنیم.
• نشتی در سیستم واکیوم ماشین
• نیم‌سوز شدن پمپ بنزین
• شل شدن اکسل‌ها
• تنظیم نبودن دهانه کاربراتور
• ایراد و نقص در سیستم کامپیوتر خودرو
• عدم تنظیم زمان‌بندی احتراق خودرو
• گیر کردن سوپاپ
علل ریپ زدن خودرو در هر حالتی
باتوجه به آنچه که در مطلب بالا ذکر شد متوجه شدید که ریپ زدن خودرو بسته به حالت‌ها و موقعیت‌های مختلفی که خودرو در آن قرار می‌گیرد متفاوت است و شما باید با علم به این موضوع با توجه به موقعیت ایجاد شده برای رفع مشکل اقدام کنید. اما اگر بخواهیم در یک جمع‌بندی کلی به دلایل ریپ زدن خودرو بپردازیم باید به موارد زیر اشاره کنیم.
معیوب بودن سیستم سوخت‌رسانی
اولین چیزی که به محض ریپ زدن خودرو باید چک کرد میزان سوخت موجود در باک ماشین است. چون اگر بنزین به مقدار کافی در باک نباشد خودرو در هر حالتی چه سربالایی، چه دور کند، چه در سرعت بالا شروع به ریپ زدن می‌کند. هم‌چنین در نظر داشته باشید که پس از چک کردن باک مهم‌ترین اجزا سوخت‌رسانی که شامل پمپ بنزین، انژکتورها و صافی بنزین است را نیز باید بررسی کنید تا در صورت معیوب بودن یا گرفتگی مجراهای عبور بنزین برای تمیز کردن آنها اقدام کنید. معمولا با تمیز کردن دوره‌ای انژکتورها و تعویض به وقت صافی بنزین دچار مشکل ریپ زدن نخواهید شد. حال پس از چک کردن بنزین و اجزا آن و اطمینان از درست بودن عملکرد آنها می‌توانید به سراغ بقیه عوامل موثر در ریپ زدن بروید.
معیوب بودن شمع خودرو
دومین علت شایع ریپ زدن خودرو کثیفی یا خراب شدن شمع‌های خودرو است. شمع‌ها پس از مدتی به دلیل دود، آلودگی و یا تنش‌های ناشی از فعالیت در حرارت و گرمای بالای درون سیلندر دیگر قابلیت انجام وظایف خود را ندارند و باید عوض شوند. به همین دلیل بهتر است که آنها را پس از طی مسافت بالاتر از ۳۰ تا ۵۰ هزار کیلومتر تعویض کنید.
عدم تنظیم موتور
یکی از دلایل ریپ زدن خودرو عدم تنطیم موتور است در واقع اشکال در حالت تنظیم پیشرانه با میل لنگ و میل سوپاپ موتور را با افت توان مواجه می‌کند در نتیجه کارکرد موتور با مشکل مواجه می‌شود و منجر به ریپ‌زدن خودرو می‌شود.
خراب شدن سنسورهای مرتبط با سوخت‌رسانی
اختلال بین نسبت هوا و سوخت موجب ریپ زدن خودرو می‌شود که این مشکل ناشی از علل متفاوتی است. اختلال در عملکرد سنسور اکسیژن، مپ سنسور دریچه گاز، غلطت اکسیژن، زمان پاشش سوخت، کثیفی بیش از اندازه انژکتور و … از جمله مواردی است که ماشین را به لرزش غیر عادی در می‌آورد و نهایتا موجب ریپ زدن می‌شود.
خرابی وایر و کویل
هرگونه اختلال در کارکرد کویل و وایر به ریپ زدن خودرو می‌انجامد. در واقع کویل به عنوان یک سیم پیچ القایی وظیفه دارد تا برق باتری را دریافت کند سپس ولتاژ آن را افزایش دهد تا الکتریسیته لازم برای فرآیند جرقه زنی شمع‌ها مهیا شود. از سوی دیگر وایر کابلی است که برق ولتاژ بالا را از کویل دریافت می‌کند و به شمع‌ها می‌رساند در نتیجه هرگونه خرابی در وایر و کویل مانند از بین رفتن پوشش عایق وایرها و … می‌تواند منجر به تخلیه بار الکتریکی شود و موجب ریپ زدن و عملکرد نادرست خودرو گردد.
معیوب بودن میل سوپاپ
معیوب بودن میل سوپاپ نیز از جمله دلایل ریپ زدن خودرو است. گاهی ممکن است بادامک‌های میل سوپاپ در اثر سایش دچار تغییر حالت یا دفرمگی شوند و موجب دل زدن خودرو گردند، پس لازم است که میل سوپاپ را چک کنید و در صورت لزوم آن را تعویض کنید.
مشکل در سر سیلندرها
از جمله دلایل ریپ زدن خودرو می‌توان به خرابی سر سیلندر، واشر سر سیلندر و یا ترک خوردن آنها اشاره کرد. هرگونه اشکال در این قطعات موجب نفوذ آب رادیاتور یا روغن به درون محفظه احتراق می‌شود چرا که این قطعه هم چون آب‌بند عمل می‌کند. بنابراین در صورت وجود این مشکل به احتمال زیاد هنگام صبح یا زمانی که موتور سرد است با ریپ زدن خودرویتان مواجه می‌شوید.
نتیجه گیری
خودرو یک وسیله مکانیکی است که برای داشتن عملکردی درست باید همه اجزا آن به خوبی عمل کنند. بدین منظور شما همواره باید از سلامت تک تک اجزا و قطعات آن اطمینان حاصل کنید و با چکاپ و رسیدگی به موقع و تعویض به وقت قطعات توسط کارشناسان و متخصصان این امر از خراب شدن آن جلوگیری کنید، بدین ترتیب خود سفری امن و راحت را تجربه خواهید کرد.
