واترپمپ یا پمپ آب برای عملکرد موتور خودرو بسیار حیاتی است زیرا اطمینان میدهد که مایع خنککننده از طریق موتور، سر سیلندر، شیلنگها و بخاری ماشین حرکت میکند و دمای مطلوب را حفظ میکند و معمولا توسط یک تسمه از قرقره یا چرخدنده میللنگ رانده میشود.
واترپمپ خودرو با استفاده از تیغه پروانه و نیروی گریز از مرکز، مایع خنککننده را از طریق گذرگاهها و شیلنگهای مختلف که سیستم خنککننده را تشکیل میدهند، حرکت میکند.
هنگامیکه مایع خنککننده در اطراف موتور جریان یافت، با شیلنگ به رادیاتور منتقل میشود و مایع خنککننده گرم با حرکت هوا بر روی پرههای رادیاتور خنک میشود، سپس از رادیاتور خارجشده و دوباره به واترپمپ سرازیر میشود.
وقتی واترپمپ خراب میشود چه اتفاقی میافتد؟
صدای خرد کردن یا غرش کردن نشاندهنده فرسوده بودن بلبرینگهای واترپمپ است. اگرچه ممکن است بتوان بلبرینگها را تعمیر کرد، اما برای آرامش بیشتر، معمولا واترپمپ بهطور کامل تعویض میشود، چون آنها زیاد گران نیستند.
نشت مایع خنککننده از پمپ آب میتواند نشانه خرابی مهروموم شفت یا واشر بین پمپ و موتور باشد. اگر از مهروموم شفت باشد، کل پمپ باید تعویض شود، اما اگر از واشر باشد، پمپ را میتوان جدا کرد و واشر جدیدی نصب کرد.
به خاطر داشته باشید که پمپ اغلب توسط تسمه تایم رانده میشود. در این صورت تسمه باید همزمان با واترپمپ تعویض شود. درواقع، برخی از تولیدکنندگان توصیه میکنند که هر زمان که تسمه تعویض میشود، واترپمپ عوض شود.
برخی از واترپمپهای مدرن دارای پروانههای پلاستیکی (تیغههای فن) هستند که اگر شکسته شوند، منجر به ارتعاشاتی میشود که بهنوبه خود باعث خرابی پمپ میشود. همچنین ممکن است پروانه روی شفت شل شود، بنابراین اگرچه پروانه خوب به نظر میرسد، اما چیزی را پمپ نمیکند.
حفظ واترپمپ سالم آسان است. اولا شما باید مطمئن شوید که مایع خنککننده موتور خوب است و مشخصات و میزان ضد یخ مناسب را دارد. ثانیا انجماد آب را در دمای سرد متوقف میکند و بهعنوان مهارکننده زنگزدگی عمل میکند و از شکستن ذرات کوچک در داخل موتور و پوشیدن قطعات پمپ جلوگیری میکند.
دلایل خرابی واترپمپ
واترپمپها میتوانند به دلیل خوردگی در داخل سیستم خنککننده یا عدم تعادل شفت واترپمپ زود خراب شوند. واترپمپها همچنین میتوانند به دلیل حفرههای داخل سیستم خنککننده نیز خراب شوند.
شایعترین خرابی پمپ آب به دلیل فرسودگی بلبرینگ است. پمپهای آب مقدار زیادی مایع خنککننده را جابجا میکنند و فقط به مرور زمان از بین میروند.
کشش نامناسب تسمه میتواند محور پروانه را خم کند. و مخلوط کردن مایع خنککننده یا استفاده از ضد یخ اشتباه میتواند به پمپهای واترپمپ آسیب برساند و منجر به خرابی محور پروانه شود. اگر پمپ خاموش است، به پروانه توجه کنید تا علائم خوردگی را مشاهده کنید. اگر در پروانه خوردگی مشاهده شد، باید با یک مایع خنککننده خوب پر شود، زیرا احتمالا مواد افزودنی آن خرابشده است.
یکی دیگر از دلایل خرابی واترپمپ تسمههای فرسوده هستند. اگر تسمه بیشازحد شل باشد، میتواند لیز بخورد و اجازه ندهد پمپ به همان سرعتی که باید، بچرخد. که این امر منجر به گرم شدن بیشازحد موتور میشود. اگر این اتفاق بیفتد، میتواند منجر به مشکلاتی، بیشتر از خرابی واترپمپ شود.
علائم خرابی واترپمپ
همه میدانند که باید روغن خود را بهطور مرتب تعویض کنند و سطح روغن خودرو را بررسی کنند تا مطمئن شوند که بدون مشکل کار میکند، اما آیا میدانید که واترپمپ نقش مهمی در خوب کارکردن خودرو شما دارد؟
اگرچه بهاندازه موتور یا ترمزها ضروری نیست، اما واترپمپ خودرو نقش مهمی در ایمن نگهداشتن شما در جادهها دارد. موتور ماشین شما پر از قطعاتی است که در حین کار، گرما و اصطکاک فوقالعادهای را تحمل میکند. واترپمپ مایع خنککننده را بهطور مداوم از طریق موتور، شیلنگ و رادیاتور نگه میدارد و اطمینان میدهد که همهچیز در دمای ایمن نگهداری میشود.
بدون واترپمپ مناسب، موتور شما در تابستان بیشازحد گرم میشود یا در زمستان یخ میزند. این امر نهتنها میتواند به واشر، سر سیلندر و پیستونها آسیب برساند، بلکه اغلب باعث خرابی کامل موتور میشود.
برای جلوگیری از این نوع تعمیرات عظیم و گرانقیمت، از واترپمپ خود به همان اندازهای نگهداری کنید که از روغن خودروی خود نگهداری میکنید. خوشبختانه، برای تشخیص علائم خرابی احتمالی پمپ آب، نیازی به متخصص خودرو ندارید.
مهم است که با علائم خرابی واترپمپ آشنا شوید. این پنج علامت میتواند به شما کمک کند تشخیص دهید که وقت آن است که ماشین خود را برای بازرسی و تعمیر احتمالی واترپمپ به مکانیک خوب بسپارید.
۱- نشت مایع خنککننده
یکی از اولین نشانههای خرابی واترپمپ، ریزش مایع خنککننده در محل پارک وسیله نقلیه است. نشت مایع خنککننده از واترپمپ معمول است و نشانه واضحی است که زمان تعویض پمپ فرارسیده است. مایع خنککننده در داخل واترپمپ با استفاده از واشر و مهروموم ذخیره میشود. هنگامیکه این قطعات، فرسوده، شل یا ترکخورده باشند، درنهایت مایع رادیاتور از جلوی خودرو به سمت مرکز نشت میکند. مایع خنککننده معمولا سبز، نارنجی یا قرمز است. مایع خنککننده نارنجی ممکن است زنگزده باشد. در این صورت در اسرع وقت خودرو خود را به تعمیرگاه ببرید.
۲- زنگزدگی
هنگامیکه واترپمپ دارای نشتی کوچک است، بهتدریج رسوب یا زنگزدگی روی خود پمپ ایجاد میشود. این میتواند ناشی از استفاده از خنککننده غیر سازگار یا درپوش فشار معیوب باشد که به هوا اجازه ورود به سیستم را میدهد. درهرصورت، مایع خنککننده از طریق موتور خوب گردش نمیکند و این امر درنهایت باعث خرابی کامل واترپمپ میشود.
بلند کردن کاپوت و کنترل موتور یک عادت خوب است. بهجای منتظر روشن شدن «چراغ چک»، میتوانید مشکلات را هنگام بروز آنها تشخیص دهید. اگر در اطراف پمپ خود زنگزدگی مشاهده کردهاید، وقت آن است که واترپمپ خودرو خود را تعویض کنید.
نفوذ هوا از طریق درپوش فشار معیوب، مایع خنککننده کثیف، تجمع مواد معدنی و حتی مرور زمان میتواند واترپمپ خودرو شمارا دچار خوردگی کند. اگر کاپوت ماشین خود را بالا بکشید، ممکن است زنگزدگی یا سوراخهای کوچکی در قسمت بیرونی پمپ مشاهده کنید. در این صورت، قطعا زمان تعویض واترپمپ است، زیرا یک پمپ خورده یا آسیبدیده نمیتواند بهطور مؤثر کار کند.
۳- سروصدا
آیا ماشین شما هنگام شتاب گرفتن ناله میکند؟ واترپمپ در کارکرد خود از قرقره یا تسمه استفاده میکند و اگر این قرقره بیشازحد شل باشد، صدای نالهای ایجاد میکند که برخی آن را وزوز هارمونیک توصیف میکنند. این سروصدا همچنین میتواند ناشی از یاتاقانهای فرسوده داخل موتور واترپمپ باشد. اگر صدای نالهای را در جلوی موتور خود میشنوید، وسیله نقلیه خود را برای بازرسی ببرید تا از خطر خرابی واترپمپ جلوگیری کنید.
۴- گرم شدن بیشازحد
یک واترپمپ کاملا خراب یا در حال خرابی نمیتواند مایع خنککننده را در موتور خودرو شما بچرخاند و درنتیجه موتور بیشازحد داغ میشود. هرچه موتور داغتر شود، احتمال آسیب جدی ازجمله ترکخوردگی موتور و آسیب به سیلندر، پیستون و واشر سر سیلندر بیشتر میشود. اگر هوا خیلی گرم است و یا اگر دیدید که بخار از زیر کاپوت خارج میشود، از وسیله نقلیه خود استفاده نکنید.
۵- خروج بخار از موتور خودرو
اگر میبینید که بخار از زیر کاپوت شما بیرون میزند، این نشان میدهد که مشکلی جدی در ماشین شما رخداده است. هنگامیکه واترپمپ بهطور کامل از کار میافتد، دیگر نمیتواند مایع خنککننده را از طریق موتور حرکت دهد. این باعث گرم شدن بیشازحد آن میشود. در صورت مشاهده بخار فورا گوشهای پارک کنید. ادامه رانندگی با موتور بیشازحد گرم شده میتواند باعث سوختن کامل موتور شود.
در صورت مشاهده هر یک از پنج علامت بالا ، با مکانیک خود تماس بگیرید تا وسیله نقلیه شما را بررسی کند. با توجه بهظاهر و عملکرد روزانه وسیله نقلیه خود، متوجه خواهید شد که چه مواردی باید موردتوجه قرار گیرد. بهطورکلی، تعمیر و نگهداری پیشگیرانه، نسبت به تعمیرات مقرونبهصرفه تر است. با تشخیص سریع مشکل، میتوانید در وقت و هزینه خود صرفهجویی کنید.
علت خرابی واترپمپ
بیشتر خرابیهای واترپمپ ناشی از عوامل دیگری بهجز واترپمپ بیکیفیت است. قبل از تعویض و جلوگیری از خرابی واترپمپ جدید، آن را به یک تکنسین خوب بسپارید تا نسبت به شناسایی علت اصلی و اصلاح وضعیت اقدام کند. آببندی مکانیکی نادرست ناشی از شیوههای بد نصب، شایعترین علت خرابی زودرس واترپمپ است.
قبل از تعویض هر واترپمپ در خودرو، باید علت خرابی آن را تشخیص دهید. اگر واترپمپ زودتر خراب شود و بدون بررسی تعویض شود، احتمالا واترپمپ جدید نیز عمر زیادی نخواهد کرد. برای درک علت خرابی واترپمپ، به موارد زیر توجه کنید. در بیشتر موارد خرابی واترپمپ به دلیل خطا در هنگام نصب است.
۱. خرابی واترپمپ ناشی از عملکرد خشک
۲. خرابی پمپ آب ناشی از استفاده نادرست از واشر یا آببندی
۳. خرابی واترپمپ ناشی از خنککننده بد یا اشتباه
۴. خرابی ناشی از نقص یا نصب نادرست قطعات محرک تسمه واترپمپ
اگر تعمیرات اساسی سیستم خنککننده را بهطور کامل انجام دهید و دستورالعملهای سازنده را بهدقت دنبال کنید، میتوانید بین ۹۰ هزارتا ۱۵۰ هزار کیلومتر با خیال راحت رانندگی کنید.
