امروزه بسیاری از خودروسازان، به‌جای استفاده از موتورهای حجیم و بزرگ قدیمی، به استفاده از موتورهای کوچک‌تر و با بازده بیشتر، روی‌آورده‌اند. روش‌های مورد استفاده خودروسازان برای افزایش بازدهی موتورها متفاوت است. یکی از این روش‌ها استفاده از توربو‌شارژ است. توربو‌شارژ در کنار تمام مزایا، معایبی هم دارد. یکی از این معایب، لگ یا تاخیر توربو است.
می‌خواهیم بررسی کنیم تا ببینیم لگ توربو چیست.
چرا سازندگان، موتورهای توربو‌شارژ را ترجیح می‌دهند؟
روز‌به‌روز بر محبوبیت موتورهای توربو‌شارژ افزوده می‌شود. زیرا بسیاری از خودروسازان می‌دانند که از این طریق می‌توانند از موتورهای کوچک‌تر، قدرت بیشتری دریافت کرده و مصرف سوخت را کاهش دهند. کوچک‌تر شدن موتور، هم باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود و هم وزن خودرو را کاهش می‌دهد که در‌نهایت باعث بهبود عملکرد می‌شود.
در موتورهای توربو‌شارژ، گازهای خروجی از موتور، باعث چرخش توربین توربو‌شارژ می‌شود که این توربین، توسط یک شفت فولادی، توربین دیگری را می‌چرخاند که این توربین، هوای فشرده شده را به‌سمت موتور خودرو هدایت می‌کند. ورود هوای بیشتر، باعث انفجار بهتر در محفظه موتور و در‌نهایت تولید قدرت بیشتری می‌گردد. این بدان‌معنی است که از یک موتور کوچک، می‌توان قدرت مشابه یک موتور بزرگ‌تر را دریافت کرد.
اما لگ توربو چیست و چرا می‌تواند مشکل‌ساز باشد؟
در‌موتورهای تنفس طبیعی، بعد از فشردن پدال گاز، قدرت و گشتاور مورد نیاز، تقریبا بلافاصله در اختیار راننده قرار می‌گیرد. اما در موتورهای توربو‌شارژ، یک تاخیر زمانی برای تولید هوای فشرده جهت ارسال به موتور خودرو، وجود دارد که همان لگ توربو است. به‌عبارتی، توربو وقتی وارد عمل می‌شود زمانی منتظر می‌مانید که وسیله‌نقلیه شما قدرتی که می‌خواهید تولید کند. این همان تاخیر توربو است. این تاخیر، در برخی از موارد می‌تواند کمی آزار‌دهنده باشد اما به‌محض عملکرد نهایی توربو، خودرو به‌طور ناگهانی سرعت می‌گیرد و حتی احساس به‌جلو پرتاب شدن را حس خواهید کرد. اگرچه ساخت یک موتور توربو که بتواند فورا تقویت شود خوب است اما این‌کار، چندان ساده نیست. زیرا توربو برای عملکرد خود، نیاز به محدوده خاصی از دور موتور دارد.
آیا می‌توان بر تاخیر توربو غلبه کرد؟
در‌حال حاضر، راهی برای از بین بردن تاخیر توربو وجود ندارد اما می‌توان آن‌را، تا حد ممکن کاهش داد. مثلا یکی از راه حل‌ها این است که نسبت تراکم را افزایش داد اما این‌کار باعث فشار زیادی به موتور می‌شود که در‌نهایت، استهلاک آن‌ٰرا بسیار افزایش دهد. یکی از روش‌هایی که مالکان خودروهای توربو شارژ انجام می‌دهند، استفاده از اکسید نیتروژن است که باعث می‌شود حداکثر بازده توربو بلافاصله، در اختیار راننده قرار گیرد. اما باید به استاندارد بودن نسبت سوخت/هوا و اکسیژن اضافه شده، اطمینان حاصل کرد زیرا در غیر این‌صورت، باعث صدمه به موتور می‌شود.
نتیجه:
توربو‌شارژها در انواع موتورها می‌توانند به میزان زیادی مفید باشند. اما در کنار تمام مزایای خود، معایبی هم دارند و همان‌طور که اشاره شد یکی از آن‌ها لگ توربو است. تقریبا می‌توان گفت در‌حال حاضر، راه‌حل نهایی برای از بین بردن این تاخیر، وجود ندارد اما می‌توان میزان آن‌را کاهش داد.
این‌روزها شاهد ورود خودروهای توربو شارژ به کشور خودمان هم هستیم. بیشتر این محصولات، در بین خودروهای چینی وارد شده به کشور، است اما در بین محصولات ایرانی هم می‌توان آن‌ها را مشاهده کرد، مانند دنا توربو و شاهین. این نوع موتورها نیاز به مراقبت بیشتری دارند و با توجه به کیفیت بنزین ایران، حرف و حدیث در مورد خرید آن‌ها زیاد است. این مسائل در کنار معایبی چون تاخیر توربو، شاید باعث دو دلی خریداران گردد اما باید گفت در‌صورت مراقبت صحیح و استفاده مناسب، بر‌اساس دستور‌العمل سازندگان، مشکل خاصی برای مالکان ایجاد نخواهد شد و صاحبان این‌نوع خودروها، می‌توانند نهایت لذت را از شتاب و قدرت بالای وسایل نقلیه خود ببرند.
