یک راننده مجرب باید به نشانه های خرابی تسمه تایم ماشین خود توجه داشته باشد؛ زیرا این قطعه ی مهم وظیفه همگام سازی و اتصال سیستم چرخش میل بادامک و میل لنگ موتور را بر عهده دارد.
تسمه تایم دریچه های موتور را در زمان مناسب باز و بسته کرده و زمان بندی فرآیند احتراق را نیز ترسیم می کند. تسمه های تایم معمولاً از لاستیک مقاوم صنعتی ساخته می شوند که داخل آن سیم های تقویت شده قرار گرفته است، تسمه تایم به طور طبیعی بعد از مدتی فرسوده می شود و در نهایت، قبل از لیز خوردن یا ترک برداشتن، نیاز به تعویض دارد. اگر تسمه تایم پاره شود، موتور اصلا کار نمی‌کند و در موارد شدیدتر ممکن است منجر به خم شدن یا شکستن سوپاپ‌ها و آسیب به سرسیلندر یا سایر اجزای مجاور شود.
در خودروهای مدرن معمولاً هر ۱۶۰۰۰۰ کیلومتر و خودروهای معمولی یا قدیمی هر ۱۰۰۰۰۰ کیلومتر زمان تعویض تسمه تایم خودرو فرا می رسد. در برخی از موتورها، پمپ آب برخلاف تسمه سرپانتین توسط تسمه تایم هدایت می شود. اگر اینطور باشد، بهتر است پمپ آب را هنگام تعویض تسمه تایم تعویض کنید و بالعکس. در ادامه به نحوه تشخیص زمان مناسب تعویض تسمه تایم و نکاتی در مورد آن می پردازیم. همراه ما باشید.
نحوه تشخیص زمان تعویض تسمه تایم چگونه است؟
تسمه های تایم مستحکم و بسیار کارآمد هستند، اما تحت فشار بودن و کارکردن در محیط هایی با گرمای زیاد طول عمر و ماندگاری آنها را کاهش می دهد. البته ماندگاری تسمه تایم تا حد زیادی به برند و مدل هر وسیله نقلیه نیز بستگی دارد. در بسیاری از موارد، ممکن است هیچ نشانه آشکاری مبنی بر ساییده شدن تسمه تایم وجود نداشته باشد. اغلب، فقط به ناگهان پاره می شوند. به همین دلیل است که در مورد تسمه تایم، پیشگیری بهترین راه حل است. با این حال، رانندگان به طور گسترده جدول زمان بندی تعویض تسمه تایم خودرو خود را فراموش می کنند.
چند علائم هشدار دهنده برای شناخت بهترین زمان تعویض تسمه تایم خودرو:
چند علامت هشداردهنده وجود دارد که شما را برای شناسایی زمان عوض کردن تسمه تایم ماشین راهنمایی می کند، اما این امر مهم را به خاطر داشته باشید که پیشگیری، کلید تعمیر و نگهداری بهینه خودرو است، زیرا هیچ سرنخ خاص و مطمئنی برای نشان دادن تسمه فرسوده وجود ندارد.
·سرو صدای زیاد در موتور خودرو
تسمه تایم از طریق مجموعه ای از قرقره ها میل بادامک و میل لنگ را به کار می اندازد، دندانه‌هایی که در تسمه به کار رفته است به منظور حرکت نرم خودرو هستند، اما اگر تسمه تایم شروع به فرسودگی کند، ممکن است صدای کلیک یا تیک تکراری از داخل موتور منتشر شود.
·خروج دود غلیظ و سیاه رنگ از اگزوز
خروج دور شدید و غلیظ می تواند از نشانه های خرابی تسمه تایم ماشین باشد. تسمه تایم فرسوده و ساییده شده باعث آسیب به کاتالیزور اگزوز می شود. در نتیجه ی این اتفاق کاتالیزور به درستی نمی تواند از خروج آلاینده و مواد سمی از طریق اگزوز جلوگیری کند. تسمه وظیفه حرکت سیلندرها و چرخش میل بادامک را بر عهده دارد که ورودی هوا و خروجی اگزوز را نیز کنترل می کند. هنگامی که تسمه از کار بیفتد، این فرایند از هماهنگی لازم خارج شده و دود سنگینی از اگزوز ها بیرون می زند. بنابراین در این زمان رانندگان هنگام استارت موتور خودرو با صدای کلیک مواجه شده و خروج دود سیاهی را از اگزوز مشاهده می کنند. این پدیده شدیدا منجر به آلودگی محیط زیست می شود.
·مشکل در راه اندازی یا استارت موتور خودرو
تسمه تایم فرسوده به روی سرعت راه اندازی موتور شما تاثیر می گذارد؛ زیرا به قرقره هایی که میل لنگ را به حرکت در می آورند متصل است. در نهایت، تسمه تایم می تواند روی درایو میل بادامک بلغزد و باعث شود سیلندر موتور در زمان نامناسبی باز و بسته شود. هنگامی که تسمه تایم شما در داخل پاره شده باشد هم این اتفاق می افتد و موتور شما نمی تواند شروع به کار کند در نتیجه پارگی تسمه تایم منجر به آسیب به سایر محفظه های موتور شده و بسیار خطرناک است.
کشش یا سایش تسمه تایم باعث پرش یک یا چند دندانه ی تسمه تایم می شود و در نتیجه جرقه موتور طولانی تر شده و تسمه نمی تواند عملکرد مناسبی برای هماهنگی موتور داشته باشد. تسمه تایم باید در وضعیت خوبی باشد تا ماشین شما به درستی روشن شود. اگر تسمه شما آسیب دیده باشد، به احتمال زیاد هنگام چرخاندن سوئیچ یا کلید خودرو صدایی خواهید شنید که منجر به روشن نشدن موتور خودرو خواهد شد.
·شکل و ظاهر تسمه تایم خودرو
کارشناسان خودرو یا مکانیک ها در بررسی قطعات خودرو اولین چیزی که توجهشان را جلب می کند ظاهر آن قطعه است. با مشاهده ی ظاهر تسمه تایم متوجه ی ترک ها و پارگی در جای جای قطعه خواهند شد، اگر ترک و پارگی در تسمه تایم شدید باشد ممکن است تکه هایی از آن جدا شده و داخل موتور خودرو بیفتد که در این صورت عملکرد موتور متوقف شده یا کاهش می یابد.
·کشیدگی شدید در تسمه تایم اتومبیل
یکی دیگر از علائم خراب شدن تسمه تایم اتومبیل کشیدگی شدید تسمه تایم است، این امر در وهله اول منجر به لیز خوردن تسمه یا از آن بدتر افتادن تسمه در حین کارکردن موتور می شود. لغزش یا پرش تسمه منجر به عدم هماهنگی موتور و برخورد پیستون/بادامک می شود که در نهایت خرابی فاجعه بار موتور را به دنبال دارد.
·پیستون یا سوپاپ شکسته
بدترین حالت زمانی رخ می دهد که تسمه تایم شما کاملاً از کار بیفتد و پاره شود. وقتی این اتفاق می افتد، میل لنگ و میل بادامک دیگر پشت سر هم کار نمی کنند. در عوض، سوپاپ ها و پیستون ها احتمالاً با یکدیگر برخورد میکنند و به طور کلی اتفاق فاجعه باری برای سیستم خودروی شما خواهد افتاد.
·از بین رفتن دندانه های تسمه تایم
هر تسمه تایم دندانه های کوچکی دارد که به آن کمک می کند تا دنده ها را بگیرد و به چرخش سایر اجزای موتور کمک کند. با این حال، با گذر زمان، ممکن است این دندانه‌ها از بین بروند، یا پاره شده و به درون چرخ دنده‌ها بیفتند. این امر باعث عملکرد ناقص موتور و فرسوده گی هرچه سریعتر تسمه تایم خواهد شد.
·ریختن روغن از خودرو
ریختن روغن از خودروی شما می تواند نشانه خراب شدن تسمه تایم اتومبیل شما باشد. با سایش شدید تسمه تایم پوشش یا روکش تسمه تایم که با پیچ و مهره به روی آن فیکس شده است در طول زمان شل خواهد شد و روغن موتور از این روکش نشت می کند و در نتیجه این اتفاق دمای موتور بالا خواهد برد.
·کاهش عملکرد دور موتور و شتاب گیری خودرو
شل بودن یا ناقص بودن دندانه های تسمه تایم منجر به عملکرد بد دور موتور می شود. رانندگان در این هنگام متوجه خواهند شد که دور موتور به ۲ تا ۴ هزار رسیده و همچنین ارتعاش و لرزش هایی را نیز در هنگام شتاب گیری احساس می کنند. در این هنگام تسمه تایم باید بررسی و موتور به درستی تنظیم شود.
حداکثر مدت زمان تشخیص تعویض تسمه تایم چه هنگامی است؟
به نظر می رسد اکثر تسمه ها در هر ۱۰۰۰۰۰ تا ۱۶۰۰۰۰ کیلومتر نیاز به تعویض دارند. این فقط یک تخمین تقریبی است؛ زیرا برخی از تسمه‌ها قبل از موعود به طور غیر منتظره ای پاره می شوند و برخی پس از ۱۶۰۰۰۰ کیلومتر طی کردن همچنان در شرایط خوبی خواهند بود. برای اینکه تسمه تایم شما به طور غیرمنتظره ای پاره نشود، بهترین کار این است که آن را در فواصل زمانی معین عوض کنید. اگر قصد دارید به یک سفر طولانی مدت بروید، بهتر است قبل از حرکت حتما تسمه تایم خودروی شما توسط یک مکانیک بررسی شود.
تعویض تسمه تایم یک فرایند طولانی مدت است، به دلیل پیچیدگی این عمل و بسته به نوع ماشین و مکانیک معمولا ۴ تا ۶ ساعت به طول می انجامد. قیمت تسمه تایم نیز معمولی و تقریبا ارزان است اما اگر با مشاهده علائم خراب شدن تسمه تایم اتومبیل این کار را به تعویق بیندازید منجر به خرابی موتور می شود و در این صورت باید چندین برابر برای تعمیر موتور خودرو هزینه کنید. در سالهای اخیر با توجه به رشد و پیشرفت صنعت خودرو، اتومبیل های مدرن مدت زمان بیشتری را می توانند بدون تعویض تسمه تایم رانندگی کنند زیرا در خودروهای مدرن به جای تسمه تایم پلاستیکی از نوع فلزی آن استفاده می شود که از استحکام بیشتری نسبت به نوع پلاستیکی آن برخوردار است.
جمع بندی:
در پایان با توجه به نشانه های خرابی تسمه تایم ماشین مانند: خروج دود غلیظ و سیاه رنگ از اگزوز، صداهای بلند از موتور، ارتعاش یا لرزیدن خودرو، ریختن روغن از خودرو، کاهش عملکرد دور موتور و شتاب خودرو و… ضرورت شناسایی زمان تعویض تسمه تایم خودرو مشخص شده و پیشنهاد می شود برای جلوگیری از هرگونه هزینه اضافی و آسیب جبران ناپذیر به تعمیر یا تعویض این قطعه مهم اقدام به عمل آورید.
