پشت سری فعال یکی از آپشن های ایمنی به کاررفته در خودروهاست که در هنگام تصادف از سر و گردن راننده محافظت می کند و از رسیدن آسیب به این بخش از بدن می کاهد.
با پیشرفت تکنولوژی در زمینه های مختلف، روز به روز شاهد به کارگیری آپشن ها و امکانات بیش تری در خودروها هستیم که همه این آپشن ها و امکانات در کنار هم موجب می شوند تا میزان راحتی و امنیت راننده و مسافران حاضر در خودرو بیش تر شود.
از سویی دیگر سخت گیرانه تر شدن استانداردهای ایمنی خودروها باعث شده است نسبت به اضافه شدن آپشن های رفاهی، به امکانات ایمنی خودرو بیش تر توجه شود و به همین دلیل ایمنی خودروهای روز دنیا با سرعت بیش تری در حال پیشرفت است. در این میان، یکی از آپشن های ایمنی به کاررفته در برخی از خودروها پشت سری فعال یا Active Head Restraint است که به کارگیری آن تقریباً از سال ۲۰۱۰ شروع شده است.
پشت سری فعال یا AHR چیست؟
پشت سری فعال یا AHR نوعی آپشن ایمنی است که با عملکرد خود موجب می شود هنگام تصادف از پشت (rear-end collision)، موقعیت قرارگیری پشت سری (Head Restraint) تغییر کند و از میزان آسیبی که ممکن است به سر و گردن راننده وارد شود بکاهد.
پشت سری فعال (AHR) در چه تصادفاتی فعال می شود؟
این آپشن ایمنی به گونه ای طراحی شده است تا در تصادفاتی فعال شود که در آن ها ضربه از پشت به خودرو وارد می شود. وارد شدن ضربه از پشت به خودرو موجب می شود سرنشینان خودرو به خاطر وجود نیروی اینرسی (Inertia) به عقب پرتاب شوند. هنگامی که سرنشینان خودرو به عقب پرتاب می شوند، از گردن به پایین فرد توسط صندلی محافظت می شود، اما ممکن است سر و گردن راننده بر روی پشت سری صندلی قرار نگیرد و در زمان تصادف، بدون این که توسط پشت سری مهار شود، به عقب پرتاب شود و آسیب ببیند. به همین دلیل در برخی از خودروها از پشت سری فعال استفاده می کنند تا بتوانند در زمان وقوع تصادف از پشت، از سر و گردن سرنشینان محافظت کنند و آسیب های وارد به این دو بخش حیاتی بدن را به حداقل برسانند.
پشت سری فعال (AHR) چگونه کار می کند؟
در صورت بروز تصادف، ECU با وجود سنسورهای به کاررفته در خودرو تشخیص می دهد که تصادف صورت گرفته از پشت بوده است و یا از جلو، در صورتی که، تصادف از پشت بوده باشد ECU فرمان می دهد تا پشت سری های خودرو فعال شوند و از پرت شدن سر و گردن راننده به عقب جلوگیری کنند. این جلوگیری به این صورت است که پشت سری به سمت جلو حرکت می کند و فضای خالی موجود در قبل از تصادف را پر می کند تا بلافاصله پس از به عقب رفتن سر و گردن بتواند پشت آن قرار بگیرد.
پشت سری های فعال با چه مکانیزم هایی تغییر وضعیت می دهند؟
در برخی از خودروها مانند ب ام و، از گاز پرفشار برای جداسازی بخش جلویی پشت سری استفاده می شود و در برخی دیگر از مکانیزم های مکانیکی‌ای استفاده می شود که در آن ها فنر به کار رفته است. در سیستمی که از گاز پرفشار برای پشت سری های فعال استفاده می شود یک کارتریج گاز پرفشار درون صندلی قرار می گیرد که در زمان تصادف گاز پرفشار درون آن تخلیه می شود و سپس پشت سری فعال عمل می کند. در این نوع مکانیزم پس از عمل کردن سیستم در یک تصادف، دیگر نمی توان از آن پشت سری استفاده کرد و نیاز است آن را به طور کامل تعویض کنیم. باید گفته شود که بیش تر شرکت های خودروساز پشت سری را جزو گارانتی های خود محسوب نمی کنند و به همین دلیل هزینه تعویض آن بر عهده مشتری است.
اما بیش تر مکانیزم های مکانیکی دوباره قابل استفاده اند و به علت به کار رفتن فنر در آن ها می توان مجدداً از آن ها استفاده کرد. به همین دلیل این مکانیزم ها مقرون به صرفه ترند.
مشکلات پشت سری های فعال چیست؟
بزرگ ترین مشکل این سیستم ایمنی عمل کردن پشت سری ها هنگامی بود که خودرو هیچ تصادفی نداشته و این قضیه به یکی از بزرگ ترین معایب این آپشن تبدیل شده بود. البته که این مشکل به مرور زمان کمرنگ شده، اما بهتر است بدانیم در گزارش های ارسال شده از سوی مردم چه معایبی ثبت شده است:
هنگام رانندگی کردن در شرایط کاملاً نرمال و بدون هیچ تغییر سرعت ناگهانی
هنگام ثابت بودن در پارک و یا پشت چراغ قرمز
زمان خروج سرنشینان از خودرو
هنگام خاموش شدن موتور
زمانی که خودرو پارک بوده و هیچ فردی به آن وارد نشده
فعال شدن پشت سری ها در این زمان ها نه تنها نمی تواند از سر و گردن راننده محافظت کند، بلکه حتی موجب وارد شدن آسیب های جدی به راننده و سرنشینان می شود، چراکه در این مواقع سر و گردن سرنشینان در جای خود ثابت است و هیچ نیروی رو به عقبی به آن ها وارد نمی شود. در این زمان با فعال شدن ناگهانی پشت سری ها و در اثر ضربه آن ها، نیرویی رو به جلو به سر و گردن سرنشینان وارد می شود و می تواند آسیب زا باشد.
چگونه در خودروهای بدون پشت سری فعال می توانیم از آسیب وارده کم کنیم؟
اگر خودروی ما به این آپشن مجهز نباشد، احتمال وارد شدن آسیب به سر و گردن زیاد می شود، اما راننده و سرنشینان می توانند با تنظیم درست پشت سری ها و قرار دادن آن ها درست در پشت سر، از میزان آسیب وارده به خود بکاهند.
