یاتاقان‌ها (Bearings) بالشتک‌هایی هستند که میل لنگ را روی بدنه موتور نگه می دارند و نیز محل اتصال دسته شاتون ها به میل لنگ بر روی آن‌ها تکیه دارد.
در واقع مهم ترین بخش چرخشی موتور خودرو همین یاتاقان‌ها هستند و چون وجود آن‌ها باعث می شود که اصطکاک بین فلزات حذف شود هر گونه اختلالی در این مکانیزم باعث از بین رفتن لایه روغن oil film و تماس فلز با فلز می شود که در اصطلاح به آن یاتاقان زدن می گویند.
تماس میل لنگ با شاتون و نیز پایه های نگهدارنده بدنه موتور از طریق یاتاقان است و این یاتاقان‌ها روی لایه ای از روغن حرکت می کنند، اگر به هر دلیلی این لایه روغن از بین برود تماس فلز با فلز صورت می گیرد که نتیجه اش اصطکاک و تولید حرارت شدید است (از طرفی موتورهای احتراق داخلی خودشان گرمای زیادی هم تولید می کنند و این گرم شدن مزید بر علت شده و شتاب می گیرد).
توجه: وقتی موتور یاتاقان میزد بلافاصله باید موتور خاموش شود در غیر این صورت سبب کج شدن میل لنگ میشود.
استفاده از روغن نامرغوب و غیر اصلی (Fake) و تعویض دیرهنگام آن سبب بروز حالت لجنی در روغن می شود. در این حالت با پدیدار شدن رسوبات و جرم قطعات خودرو دچار جرم‌گرفتگی می‌شوند زمانی که این جرم‌گرفتگی به مجاری روغن نفوذ کند سبب اختلال در فرآیند روغن‌کاری میشود که این جرم‌گرفتگی مسیرهای انتقال روغن و جرم‌گرفتگی خود پمپ روغن سبب عدم روغن‌کاری صحیح یاتاقان‌ها می شود و یاتاقان‌ها در شرایط بسیار بدی قرار میگیرد.
وجود براده در کف کارتل روغن سبب تجمع پلیسه و رسوبات در توری فیلتر روغن میشود. سیستم CVVT و زنجیر تایم و سفت کن‌های هیدرولیکی آن نیز جرم شدیدی میگیرد. با باز کردن پایین موتور متوجه می شوید که بابیت یاتاقان‌های متحرک سیلندرها نیز از بین رفته است. یاتاقان متحرک قطعه نیم دایره شکل است که بین شاتون و میل‌لنگ قرار دارد و بابیت به سطح داخلی یاتاقان که آبکاری شده است گفته میشود.
علائمی که نشان میدهد موتور ممکن است یاتاقان بزند:
چراغ روغن روشن مانده و گاهی چشمک میزند. در دور آرام (970rpm) هیچ صدایی از موتور به گوش نمی‌رسید. با افزایش دور از ۱۲۰۰ rpm به بالا صدای یاتاقان‌های متحرک کاملاً واضح شنیده می‌شد. این صدا شبیه به صدای برخورد دو فلز به یکدیگر است.
اگر خودرو یاتاقان یا شاتون بزند که باید میل لنگ هم به تراشکاری رفته و بر اساس مقدار خرابی که در آن ایجاد شده بر اساس اندازه های استاندارد میل لنگ و یاتاقان تراش داده شود گاهی هم اصلا میل لنگ قابل تعمیر نیست چون یا قبلا تراش رفته و به اصطلاح اندازه اش ۶۰ است و یا آنقدر صدمه دیده که قابل تعمیر نیست .
علت یاتاقان زدن موتور چیست ؟
* خرابی پمپ روغن oil pump
* بدون آب ماندن موتور ( بخاطر نشت آب از رادیاتور و شلینگ ها و یا نشتی های دیگر ) و هر علتی که باعث داغ کردن موتور می شود در واقع همانطوری که تب کردن در بدن باعث تشنج می شود داغ کردن موتور هم یک مشکل بزرگ است که نباید نادیده گرفته شود.
* کثیف بودن فیلتر روغن و یا کهنه بودن بیش از اندازه روغن
* راندن موتور با سرعت های خیلی زیاد بطوری که دور موتور به محدوده قرمز نزدیک شود .
چه موقع باید یاتاقان ها را عوض کرد
در صورت وجود هر گونه خراشیدگی و یا سائیدگی بابیت یاتاقان‌ها ، لازم است که یاتاقان تعویض شود. وقتی بعد از گذشت ۱۰ سال یا پیمودن مسافتی بالای ۱۰۰ هزار کیلومتر موتور را برای تعمیر اساسی باز می کنید به هر حال بهتر است یاتاقان‌ها تعویض شوند.
