از طرفی تهیه پنیر در خانه زمان‌بر نیست و مواد اولیه آن به‌راحتی تهیه می‌شود و در بیشتر خانه‌ها موجود است. در کل برای تهیه پنیر به شیر، آبلیمو یا سرکه و پارچه نیاز دارید.
برای تهیه به مواد زیر نیاز داریم:
شیرپر چرب: ۱ کیلوگرم
سرکه سفید: ۱ قاشق غذاخوری
ماست ترش: ۳ قاشق غذاخوری
برای اینکه ماست ترش داشته باشید می‌توانید آن را چند ساعت در دمای محیط و خارج از یخچال قرار دهید تا ترش شود.
سپس شیر را در یک قابلمه بزرگ بجوشانید. مدام شیر را هم بزنید تا سرریز نشود و ته هم نگیرد. اجاق گاز را خاموش کنید تا کمی خنک شود. زیرا مهم‌ترین مرحله درست کردن پنیر خانگی این است که وقتی ماست و سرکه را اضافه می‌کنیم شیر در حال جوشیدن و داغ داغ نباشد. یعنی دمای شیر باید حدود ۳۵ تا ۴۰ درجه و کمی از دمای بدنتان بیشتر باشد. برای چنین حالتی بعد از خاموش کردن اجاق به ۱۵ دقیقه زمان نیاز دارید.
در این مرحله ماست و سرکه را اضافه کنید تا شیر بریده یا به اصطلاح دلمه شود. هنگامی که ماست یا سرکه را به شیر جوشیده اضافه می‌کنید، مواد را به هم نزنید. این کار باعث می‌شود شیر به صورت کامل بریده نشود و پنیر خراب شود.
بعد از بریده شدن شیر یک صافی بردارید و داخل آن یک پارچه تمیز و نخی بگذارید تا شیر بریده شده را داخل پارچه بریزید. پارچه را آنقدر فشار دهید تا جایی که ممکن است مایع (آب پنیر) باقی نماند.
سپس برش‌های پنیر را داخل آب و نمک به مدت ۲ روز قرار دهید تا مزه دار شود. برای درست کردن آب پنیر نیز نمک را به آب باقی‌مانده از شیر دلمه شده اضافه کنید.
معمولا پنیر لیقوان در آب نمک غلیظ‌تر قرار داده می‌شود و شورتر است، اما شما می‌توانید برای پنیرهای ساده خانگی به ازای هر یک لیتر، ۱۰۰ گرم نمک در آن حل کنید. بهتر است از نمک بدون ید برای درست کردن آب نمک استفاده کنید چون ید موجود در نمک، باعث ایجاد تلخی در طعم پنیر می‌شود.
شیر: ۱ لیتر (کیلوگرم)
مایه پنیر: ۱/۲ قاشق چای‌خوری
ابتدا شیر پرچرب را بجوشانید. سپس شعله گاز را خاموش کنید و اجازه دهید شیر حرارت خود را از دست بدهد و دمای آن به ۳۵ درجه سانتی‌گراد برسد. سپس مایه پنیر را در یک ظرف با ۱/۲ لیوان آب مخلوط کرده و صبر کنید تا مایه پنیر حل شود. وقتی روی لیوان کف ایجاد شد، مایه پنیر عمل آمده است. این مایه را به شیر اضافه کنید. ۳۰ دقیقه تا یک ساعت، شیر را کنار بگذارید و اجازه دهید که بریده یا دلمه شود.
سپس کف یک آبکش را پارچه نازک و تمیز بیندازید و پنیر را به آرامی در پارچه بریزید. چهار طرف پارچه را گره بزنید و تا ۲ ساعت آن را آویزان کنید تا آب اضافی خود را از دست بدهد. سپس یک جسم سنگین را به مدت ۲ ساعت روی پنیر قرار دهید تا کاملا آب آن کشیده شود.
بعد از این دستمال را باز کنید و پنیر را از آن خارج کنید. پنیر را به صورت مکعبی برش بزنید و در آب نمک قرار دهید. بعد از چند روز آماده است.
