با بررسی دادههای مصرف سرانه از «مرکز آمار ایران» و «دادههای بانک جهانی» مشخص میشود که رشد مصرف سرانه از سال ۱۳۵۷ که همان مشخص کننده رفاه مصرفی سرانه است، در حد و اندازه کشورهای پر رشد یا توسعه یافته جهان بوده است!
اما نکته جالب توجه آنجاست که عمده کشورهایی با حدود رشد «مصرف» سرانه ایرانیان، درست در همین بازه زمانی رشد تولید سرانهای در همین حدود ۴۰٪ تا ۸۰٪ رشد مصرف داشتهاند و برخی مثل تایلند یا امارات متحده عربی رشد تولید سرانهشان حتی بیشتر از رشد مصرف سرانهشان بوده است، اما در مورد ایران رشد ۶۱٪ در مصرف سرانه نسبت به سال ۱۳۵۷، همزمان با تولید سرانه در حد و حدود ۱۵٪ کمتر از سال ۱۳۵۷ (بنا به دادههای حسابهای ملی ایران) بوده است.
در واقع ایرانیان از محل درآمدهای آینده و به قیمت سرمایهگذاری کمتر، مصرف و رفاه بیشتر را تجربه کردهاند که این خود برای آینده نگرانکننده است.
کمشدن «بودجه عمرانی سرانه»، کمشدن «تشکیل سرمایه خصوصی» به نسبت رشد جمعیت و «تحریم» از دلایل اصلی این اتفاق است.