یکی از ساز های کوبه ای ایرانی ساز دف می باشد. تنوع زیاد مدل های سازهای کوبه ای نشان بر اهمیت موسیقی در فرهنگ ایرانی می باشد. اگر نگاهی به تاریخ بیاندازیم سازهای کوبه ای پیشینه ای تاریخی و ریشه در فرهنگ اصیل ایرانی دارند به طوری که طبق شواهد تاریخی در نخستین تمدن های بشر از این نوع ساز ها استفاده می شده است. به عبارت بهتر این سازها جزو اولین سازهای ساخته شده توسط بشر هستند. ساز دف شباهت زیادی به ساز دایره دارد اما نسبت به دایره بزرگ تر است و صدای بم تری دارد. اگر شما هم به موسیقی سنتی ایرانی علاقه دارید و قصد دارید یکی از سازهای ایرانی را خریداری کرده و به آموختن آن بپردازید، ساز دف گزینه مناسبی است. البته این موضوع به سلیقه شما بستگی دارد. اگر شما هم جزو کسانی هستید که به ساز دف علاقه دارید و دوست دارید یک دف خوب و خوش صدا بخرید با ما همراه باشید، در ادامه انواع ساز دف را معرفی کرده و نکات مهمی که موقع خرید دف باید به آن ها توجه کنید را خواهید دانست.
ساز دف از چه قسمت هایی ساخته شده است؟
هر چند ساز دف ساختمان بسیار ساده ای دارد ولی آشنایی با قسمت های مختلف آن می تواند به شما کمک کند تا بهترین نوع ساز را برای خود خریداری کنید. دف از یک حلقه از جنس چوب ساخته شده که یک طرف ان به وسیله پوست های طبیعی و مصنوعی پوشیده می شود. زمانی که شما با انگشتان دست به آن ضربه می زنید صدای اصلی آن تولید می شود. ساز های کوبه ای نیاز به کوک خاصی ندارند ساز دف هم به دلیل اینکه جزو سازهای کوبه ای است نیاز به کوک کردن ندارد. قسمت های مختلف دف به قرار زیر است:
- کمانه یا همان کلاف اصلی: حلقه ای که معمولا از جنس چوب ساخته می شود، استوانه ای شکل است و با عرض و ضخامت مشخصی ساخته شده است که ساختمان اصلی ساز دف را تشکیل می دهد. عرض آن تقریبا بین ۵ تا ۶ سانت و نیم است. قطر دایره دف هم حدود ۵۰ تا ۵۵ سانتی متر می باشد.
- انواع طوق دف: دف ها دو نوع طوق دارند: طوق پهن برای افرادی است که دست های بزرگی دارند و دف های طوق باریک برای کسانی که دست های کوچکی دارند مناسب است.
- انواع کمانه دف: نوع اول کمانه تک کمه است. این ساز از تنها یک ورقه چوب که ضخامت آن ۱.۵ سانتی متر است ساخته می شود. نوع دوم این ساز که به کمانه دو کمه معروف است از دو لایه چوب که ضخامت دقیقا نصف نوع قبلی است، که در مجموع ضخامت هر دو چوب ۱.۵ سانتی متر ساخته می شود. کمانه یک کمه نسبت به دو کمه سبکتر است اما کمانه دو کمه در مقابل فشاری که پوست به آن وارد می کند کج نمی شود.
- پوست: قسمت بعدی که دف از ان ساخته می شود پوست می باشد. پوست در دو نوع مصنوعی و طبیعی وجود دارد. پوست طبیعی از حیواناتی نظیر ماهی، بز، بزکوهی، میش، گوسفند و آهو ساخته می شود. در بین این تعداد پوست، بز و میش به علت داشتن صدای دلنواز و زیبا از همه بهتر هستند. پوست طبیعی باید کاملا خشک شده باشد و زمان دباغی ضخامت تمامی نواحی آن یکسان باشد. پوست های طبیعی نسبت به مصنوعی گران تر هستند و صدای بهتری دارند. بسیاری از نوازندگان دف به طرف پوست های مصنوعی می روند زیرا این نوع پوست حین اجرا از کوک خارج نمی شوند و رطوبت هوا تاثیری بر ان ها نمی گذارد.
- گل میخ: ابتدا پوست را به وسیله چسبی مانند سریش بر روی کلاف می چسبانند، سپس برای استحکام بیشتر بر روی آن تعدادی گل میخ که مانند پونز هستند می کوبند.
- زنجیر یا حلقه: حلقه هایی هستند که از فلزاتی از جنس آهن مس و یا برنج ساخته می شوند قطر آن ها تقریبا دو سانتی متر است. این حلقه ها به صورت چهارتایی روی قلاب ها نصب می شوند و با نواختن دف قسمتی از صدای ان را تشکیل می دهند.
- قلاب: داخل کلاف دف میخ هایی با فاصله مشخص از هم قرار دارند، این مخ ها با زاویه ای مشخص قرار دارند که روی ان ها حلقه یا زنجیر نصب می شود.
- دستگیره یا جادستی: در قسمت انتهای کلاف ساز دف مقداری فرو رفتگی وجود دارد که به منظور قرار گرفتن شست دست چپ طراحی شده است به همین علت به آن شستی هم گفته می شود.
نکات مهم و کاربردی که هنگام خرید ساز دف باید به آن ها توجه کنید:
- مهر روی ساز دف: قبل از خرید دف روی آن را نگاه کنید، باید دارای مهر باشد، مهر شامل مشخصات سازنده ساز و قیمت آن می باشد. البته مهر به تنهایی کافی نیست یک ساز خوب می بایست صدای خوبی هم داشته باشد.
- به کمه ساز توجه کنید: ساز دف همانطور که قبلا توضیح داده شد شامل دو نوع یک کمه و دو کمه هستند. یک کمه سبک هستند و دو کمه مقداری سنگین تر هستند اما فشاری که پوست به آن ها وارد می کند کج نمی شوند. امروزه دف های وارد بازار شده اند که به چهل کمه معروف هستند این مدل ساز بسیار زیبا می باشد به هیچ عنوان آن ها را خریداری نکنید زیرا بسیار سنگین هستند.
- به نوع پوست توجه کنید: پوست ساز دف از دو نوع طبیعی و مصنوعی در بازار وجود دارد. طبیعی از پوست حیوانات خشک شده درست می شود و صدای زیباتری نسبت به مصنوعی ایجاد می کند. اما اگر دمای محل زندگی شما خیلی گرم و یا خیلی سرد است توصیه می شود پوست طبیعی نخرید زیرا اگر دمای پوست از حد مشخصی بالاتر برود باعث فشار زیاد به پوست شده در نتیجه یا پاره می شود یا باعث تاب برداشتن کمه آن می شود. همچنین اگر پوست بیش از اندازه سرد یا مرطوب شود پوست ان ول کرده و صدایی شبیه دبه می دهد.
- نوع ساز: اگر به دنبال ساز اصیل و خوش صدا هستید به دنبال ساز های استاد حبیبی بروید این مدل نزدیک ترین صدا به ساز های اصیل را دارند و مدل های آن ها بر اساس رنگ که شامل رنگ های سفید، خورشیدی، الیت و مشکی می باشد که کیفیت آن ها به ترتیب رنگ از سفید که بالاترین نوع آن سفید است مشخص می شود.
- قیمت ساز دف: قیمت انواع دف بسته به کاربرد شما متفاوت است. اگر مبتدی هستید و می خواهید کار را تازه شروع کنید دف های ۸۰ تا ۲۰۰ هزار تومانی برای شما مناسب هستند و اگر حرفه ای هستید مارک های مختلف تا قیمت ۲ میلیون تومان برای شما وجود دارند.
با توجه با نکاتی که گفته شد، می توانید ساز دف مورد نظر خود را خریداری نمایید. ما برای سهولت کار شما عزیزان، لیستی از ۲۷ مدل ساز دف ارزان، پرفروش و باکیفیت موجود در بازار را جمع آوری کرده ایم. با کلیک کردن روی هر تصویر یا زدن دکمه ی زیر هر آیتم می توانید اطلاعات بیشتری از هر محصول را دریافت نمایید.
امیدواریم این مطلب اطلاعات کافی را برای خرید ساز دف در اختیار شما قرار دهد. سوالات خود را می توانید از طریق فرم ارسال دیدگاه ها با ما در میان بگذارید.
