ناسا فهرستی از اولین اهداف تلسکوپ جیمز وب منتشر کرد که به طور اجمالی قابلیت‌های این تلسکوپ فضایی را نیز به تصویر می‌کشند.
به نقل از اسپیس، اولین تصاویری که ما از نگاه این رصدخانه عظیم جدید مشاهده خواهیم کرد شامل سحابی‌ها و دنیاهای بیگانه خواهد بود.
اگرچه تصاویری که مدت‌ها در انتظار تماشای آن‌ها بوده‌ایم تا قبل از شروع یک پخش زنده در روز سه شنبه (۱۲ ژوئیه/۲۱ تیر) ساعت ۱۰:۳۰ صبح به وقت منطقه زمانی شرقی (۱۹:۰۰ به وقت ایران) منتشر نخواهد شد، اما ناسا فهرست اهدافی که در اولین تصاویر علمی این تلسکوپ قابل رویت خواهند بود را منتشر کرده است.
به گفته رهبران این آژانس فضایی، این تصاویر نمایی بی‌سابقه از برخی از عمیق‌ترین نواحی کیهان را به نمایش خواهند گذاشت.
اهدافی که ناسا در روز جمعه (۸ ژوئیه/۱۷ تیر) اعلام کرد، توسط کمیته بین المللی دانشمندان ناسا، آژانس فضایی اروپا (ESA)، آژانس فضایی کانادا (CSA) و موسسه علوم تلسکوپ فضایی در مریلند که این تلسکوپ را مدیریت می‌کند، انتخاب شدند.
در ادامه با اولین اهداف تلسکوپ فضایی جیمز آشنا می‌شویم.
سحابی شاه‌تخته یا کارینا (The Carina Nebula)
شاه‌تخته یکی از درخشان‌ترین سحابی‌هایی است که در فاصله تقریبا ۷۶۰۰ سال نوری از زمین و در صورت فلکی نیمکره جنوبی قرار گرفته است. سحابی شاه‌تخته خانه ساختارهای معروف انگشت مانندی از گاز و غبار کیهانی است. سحابی‌ها ابرهای عظیمی از گاز و غبار کیهانی هستند که در آن‌ها ستاره‌های جدید شکل می‌گیرد.
سیاره فراخورشیدی “WASP-۹۶ b”
“WASP-۹۶ b” یک سیاره فراخورشیدی غول پیکر و بسیار داغ و اولین سیاره شناخته شده با اتمسفر عاری از ابر و همچنین اولین سیاره حاوی رد پای کاملی از سدیم است. جرم این سیاره کاملاً شبیه جرم زحل است. این موضوع باعث شده محققان جهان آن را در دسته “زحل داغ” قرار دهند.
سحابی حلقه جنوبی (Southern Ring Nebula)
سحابی حلقه جنوبی یا سحابی “هشت انفجار” که در فاصله ۲۰۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد، یک ستاره در حال مرگ را احاطه کرده است.
پنج‌قلوی استفان (Stephan’s Quintet)
این مجموعه کهکشانی فشرده، در صورت فلکی اسب بالدار واقع شده و متشکل از پنج کهکشان است که چهار مورد از آن‌ها به هم نزدیک هستند و انتظار می‌رود با یکدیگر ادغام شوند.
تلسکوپ فضایی جیمز وب از پدیده‌ای به نام همگرایی گرانشی استفاده می‌کند. همگرایی گرانشی هنگامی روی می‌دهد که نور یک چشمه درخشان بسیار دور مسیرش تا رصدخانه، از کنار جسم پرجرم دیگری بگذرد و مسیرش خمیده شود. این پدیده برای رویت کهکشان‌های دور مورد استفاده قرار می‌گیرد.
این تلسکوپ فضایی به تازگی فرآیند کالیبره و آزمایش کردن سومین ابزارعلمی از چهار ابزار علمی اصلی خود یعنی طیف‌نگار مادون قرمز نزدیک یا NIRSpec را تکمیل کرده و تنها یک ابزار دیگر باقی مانده است. هر یک از ابزارهای وب دارای وضعیت‌های عملکردی متعددی هستند که باید پیش از شروع فعالیت این تلسکوپ کالیبره شوند.
از سایر ابزارهای وب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
دوربین مادون قرمز نزدیک (NIRCAM) که ابزار اصلی این تلسکوپ برای تشخیص نور از ستاره‌ها و کهکشان‌های اولیه است.
ابزار مادون قرمز میانی (MIRI)، ترکیبی از یک دوربین و یک طیف‌نگار است که طیف مادون قرمز میانی را در امواج الکترومغناطیسی بررسی می‌کنند.
حسگر هدایت خوب/ تصویرگر مادون قرمز نزدیک و طیف‌نگار بدون شکاف (FGS/NIRISS)، نیز ابزارهایی هستند که می‌توانند به شناسایی منابع نوری دوردست و شناسایی و تجزیه و تحلیل سیارات فراخورشیدی کمک کنند.
وب با استفاده از این ابزار می‌تواند مشاهدات را در ۱۷ وضعیت (Mode) مختلف انجام دهد. از مجموع این ۱۷ حالت تنها یک مورد نهایی باقی مانده تا دوربین مادون قرمز نزدیک نیز آماده کار شود. پس از تکمیل این مرحله می‌توان منتظر دریافت اولین تصاویر رسمی وب در تاریخ ۲۱ تیر بود.
تلسکوپ فضایی جیمز وب در دسامبر سال ۲۰۲۱(دی ماه ۱۴۰۰) به فضا پرتاب شد. این رصدخانه پیشرفته فضایی پس از گذشت یک ماه به مقصد خود در نقطه لاگرانژ ۲ رسید. در نقطه لاگرانژ ۲، خورشید و زمین همیشه در یک طرف فضا قرار دارند و بنابراین “جیمز وب” می‌تواند تجهیزات نوری و ابزار خود را همیشه پشت به خورشید و در سایه نگه دارد. این تلسکوپ قرار است انسان را به نخستین سال‌های تشکیل جهان ببرد و اسرار کیهان را فاش کند.
