محققان آمریکایی در اقدامی با جمع آوری اسکنهای مغزی فراوان تلاش کردند تا چگونگی بزرگ و کوچک شدن مغز انسان را در طول عمر به نمایش بگذارند.
زمانی که «جیکوب سیدلیتز» (Jakob Seidlitz) عصب شناس آمریکایی فرزند ۱۵ ماهه خود را پیش پزشک اطفال برد، از مسئلهای احساس نارضایتی میکرد. با آن که در معاینه فرزند وی اشتباهی رخ نداده بود و فرزند او با سرعت معمول طبق نمودارهای قد و وزنی که پزشکان از آن به شکل معمول استفاده میکنند، در حال رشد بود؛ این عصب شناس آمریکایی تصور کرد چیزی که نشان دهد مغز فرزند وی چگونه در حال رشد است، از قلم افتاده است.
این عصب شناس آمریکایی که در دانشگاه پنسیلوانیای آمریکا مشغول است، گفت: تعجب آور است که چقدر پزشکان اطلاعات اندکی در خصوص این اندام حیاتی بدن دارند.
حال به زودی ممکن است این محقق آمریکایی اوضاع را تغییر دهد. این عصب شناس آمریکایی در حال کار با همکاران خود است و بیش از ۱۲۰ هزار اسکن مغزی را که بزرگترین مجموعه در نوع خود است، جمع آوری کرده تا نمودارهایی جامع برای رشد مغز ایجاد کنند.
این نمودارها از لحاظ بصری نشان میدهند چگونه مغز در ابتدای زندگی به سرعت بزرگ و با بالارفتن سن به آرامی کوچک میشود . حجم این پژوهش که در مجله علمی «نیچر» (Nature) در تاریخ ۶ آوریل به چاپ رسیده، دانشمندان علوم اعصاب را شگفت زده کرده است. ارزش این پژوهش از این لحاظ اهمیت دارد که دانشمندان علوم اعصاب مدتها مجبور بودند به دلیل وجود نمونههای اندک، با مسائل تکرار پذیر دست و پنجه نرم کنند؛ چرا که تصاویر «ام آر آی» (MRI) گران هستند و به همین خاطر نیز دانشمندان از لحاظ تعداد شرکت کنندگانی که در این نوع آزمایشها ثبت نام میکنند، با محدودیت روبهرو هستند.
نموداری که پس از بررسی بیش از ۱۲۰هزار اسکن مغزی به دست آمده و چگونگی تغییر حجم ماده سفید و خاکستری مغز را با افزایش سن نشان می دهد
«آنجلا لیرد»، عصب شناس شناختی در «دانشگاه بین المللی فلوریدا» در میامی در این باره گفت: این حجم عظیم اطلاعاتی که آنها جمع آوری کرده اند، بسیار تاثیرگذار است و به واقع استاندارد جدیدی را در این زمینه ایجاد میکند.
با این حال این محققان میگویند هنوز پایگاه دادههای آنها به شکلی کامل و جامع نیست و به همین خاطر نیز در تلاش هستند تا اسکنهای مغزی را از تمام مناطق در سراسر جهان به دست آورند. آنها امیدوارند دستاورد آنها روزی بتواند توسط پزشکان به عنوان ابزاری معمول در سنجش رشد مغز مورد استفاده قرار گیرد.
منبع: مجله «ساینتیفیک امریکن»