دود و دم ناشی از پخت و پز، معمولا چندان جدی در نظر گرفته نمی شود و بسیاری به راحتی از کنار آن می گذرند. ولی محققان نشان داده اند که این آلودگی ها که به شکل ذرات معلق هستند می توانند روزهای متمادی در هوا باقی مانده و اثرات مضر خود را بر جای بگذارند.
دانشمندان معتقدند که ما با شناسایی فرآیندهایی که نحوه تغییر شکل ذرات معلق را در هوا کنترل می کنند، قادر خواهیم بود که تأثیر آن ها را بر محیط و اقلیم بهتر درک نموده و در این خصوص پیش بینی های لازم را انجام دهیم.
در این رابطه، پژوهشگران دانشگاههای بیرمنگام و باث با استفاده از ابزارهایی در منبع نور الماس و مرکز لیزر مرکزی، که هر دو در دانشگاه آکسفورد مستقر هستند، مطالعاتی را برای بررسی رفتار لایههای نازک اسید اولئیک یعنی همان اسید چرب غیراشباعی که معمولاً در زمان پخت و پز در هوا آزاد میشود، انجام داده اند.
آنها از طریق این بررسی ها و با استفاده از یک مدل نظری، به پیشبینی مدت زمانی که آئروسلهای تولید شده از پخت و پز ممکن است در محیط باقی بمانند، پرداخته اند. این نوع ذرات معلق در هوا مدتهاست که در نقاط مختلف جهان با کیفیت پایین هوا در مناطق شهری مرتبط بودهاند، اما اندازهگیری تأثیر آنها بر تغییرات آب و هوایی متاثر از انسان دشوار بوده است. این موضوع به دلیل طیف متنوعی از مولکولهای موجود این ذرات معلق در هوا و برهمکنشهای متفاوت آنها با محیط است.
به گفته مجریان این پژوهش، ذرات یا اصطلاحا آئروسل های ناشی از پخت و پز تا ۱۰ درصد از انتشار ذرات معلق (PM) در بریتانیا را تشکیل می دهند. لذا یافتن راه های پیش بینی رفتار آن ها می تواند به کشف روش های بسیار دقیقتری برای ارزیابی سهم آنها در تغییرات اقلیمی منجر گردد.
آن ها اظهار داشته اند: یافته های ما نشان می دهند که مولکول هایی مانند این اسیدهای چرب که عمدتا از پخت و پز ناشی شوند، قادرند خود را به صورت دولایه و همچنین در قالب سایر اشکال منظم و پشته های درون قطرات آئروسل که در هوا شناور می گردند، سازماندهی کنند.
این موضوع به آن ها این امکان را می دهد که در روزهای متوالی در هوا معلق مانده و تاثیرات نامطلوب خود را باقی بگذارند.
محققان فوق می گویند: بررسی چگونگی و سرعت تخریب کامل این ذرات معلق در کنار بررسی مدت زمان ماندگاری آن ها در جو و تاثیراتشان بر آلودگی های آب و هوایی، می تواند دیدگاه های زیست محیطی قابل توجهی را به ما بدهد.
گفتنی است این یافته ها را نشریه بین المللی Atmospheric Chemistry and Physics منتشر کرده است.