میکروبها (ریزاندامگانها، میکروارگانیسمها یا جانداران ذرهبینی) خود را با یکی از خشنترین محیطهای سیارهی زمین سازگار کردهاند- یک دریاچهی گوگردی و اسیدی که به عنوان همسانی برای دریاچههای باستانی سیارهی بهرام (مریخ) پنداشته شده است.
باکتریها برای زنده ماندن، خود را با شرایط خشنِ یک دریاچهی دهانهای در آتشفشان فعال پوآس در کاستاریکا به نام تالاب کالینته (لاگونا کالینته، تالاب داغ) سازگار کردهاند. این جانداران ذرهبینی سرنخهایی دربارهی چگونگی وجودِ احتمالی زندگی در محیطهایی از این دست در بهرام به ما میدهند.
تالاب کالینته که ۲۳۰۰ متر بالاتر از سطح دریا جای دارد، یکی از خشنترین محیطهای روی زمین است. این دریاچه بیاندازه گوگردی و به شدت اسیدی است، با پ هاش (pH) میان ۰.۸۷- و ۱.۵. این دریاچه همچنین دستخوش نوسانهای بسیار گستردهی دمایی میشود، با دامنهی دمای میان ۳۸ و ۹۰ درجهی سانتیگراد.
همنهش کانیهای تالاب کالینته همانند دهانهی گاسف در بهرام است، جایی که خودروی اسپیریت ناسا در سال ۲۰۰۴ بر سطحش فرود آمد. این نشان میدهد دریاچههایی که در گذشته روی بهرام وجود داشتند هم میتوانستند اسیدی و داغ بوده باشند، این را جاستین وانگ از دانشگاه کلرادو، بولدر میگوید.
وانگ و گروهش برای منشنماییِ (توصیفِ) میکروبیولوژیِ تالاب کالینته به بررسی دیانایِ میکروبهایی پرداختند که در سالهای ۲۰۱۳ و ۲۰۱۷، در نمونههایی از شارهی درون دریاچه، تودههای گوگردی و تهنشستهای آن یافته شده بودند.
پژوهشگران دریافتند که تنوع و گوناگونیِ زیستیِ این نمونهها به گونهی چشمگیری پایینتر از بیشترِ اکوسیستمهای زمین است. میکروبهای درون آن عمدتا باکتریهایی از سردهی “اسیددوست” (Acidiphilium) بود.
وانگ میگوید: «ما هم انتظار داشتیم که هیچ چیزی نیابیم زیرا این [محیط] بیاندازه خشن بود و هم انتظار داشتیم جانداران پرشمار ببینیم زیرا بیشتر میکروبها همین گونه با یکدیگر زندگی میکنند.»«آنها در برهمکنشهایی بسیار همزیستانهای به یکدیگر وابسته هستند.»
آنها دریافتند که این باکتریها توانایی سازگاریهای ویژهای برای پایداری در برابر شرایط ستیزهجوی دریاچه به دست آوردهاند، از جمله توانِ سوختوساز انرژی از گوگرد. ولی به گفتهی یانگ، یکی از شگفتانگیزترین یافتهها این بود که این باکتریها زیستپلاستیکهایی میسازند که مانند انبار انرژی رفتار میکنند: «ما بر این باوریم که آنها از این زیستپلاستیکها برای زنده ماندن در کنارههای دریاچه در زمان فورانها[ی آتشفشان] بهره میگیرند.»
یافتهها نشان میدهند که زندگی در محیطهای خشنی که احتمالا در دریاچههای دهانهای باستانی بهرام بوده امکانپذیر است.
شان مکماهون از دانشگاه ادینبرای بریتانیا میگوید: «نتایج نشانگر اینند که کانیهای پدید آمده در چنین شرایطی در بهرام ممکن است به برخی از پسماندها یا ردهای زندگی ربط داشته باشند.»«حتی اگر این محیطها زیستپذیر بوده باشند، شاید هرگز نفهمیم که آیا براستی باشندهای (ساکنی) داشتهاند یا نه، مگر این که به گونهای، سنگوارههایی (فسیلهایی) پدید آورده باشند.»
یافتههای این دانشمندان در نشریهی “فرانتیرز این آسترونومی اند اسپیس ساینس” منتنشر شده است.
عکس:یک دهانهی آتشفشانی با دریاچهای بیاندازه خشن به نام تالاب کالینته (تالاب داغ)
منبع: 1star7sky.com