کرمهای استخوان خوار Osedax موجودات عجیب و جالبی هستند که در اعماق اقیانوسها از استخوان موجودات دریایی مانند نهنگها تغذیه کرده و نقش مهمی در بازیافت قعر دریاها بازی میکنند. این کرمهای عجیب، دهان، معده و مقعد ندارند، ولی میتوانند با همان ساختار ظاهری که دارند استخوان بخورند.
محققان تاکنون بیش از ۳۰ گونه از این کرمهای استخوانخوار را که شبیه زامبیهای دریایی هستند، شناسایی کردهاند. اعماق دریاها، محل سکونت گروهی از جانداران است که یکی از آنها همین کرمهای استخوان خوار هستند که ظاهری شبیه گیاهان کوچک دریایی دارند.
کرمهای استخوان خوار در اعماق اقیانوسها
دانشمندان برای اولین بار در سال ۲۰۰۲ این کرمهای استخوانخوار را شناسایی کردند. کرمهایی که شبیه یک فرش پشمالو که روی نهنگی مرده در عمق حدود ۳۰۰۰ متر در خلیج مونتری کالیفرنیا در حال بلعیدن استخوانها بودند. یک ربات غواص در همان سال نمونههایی از این کرمهای استخوان خوار را به خشکی آورد و در نهایت مشخص شد این زامبیهای استخوان خوار، گیاه نیستند، بلکه کرمهایی هستند که با ظاهری شبیه گیاه، استخوانها را میخورند. دانشمندان نام این کرم ها را Osedax گذاشتند.
دانشمندان برای بررسی این کرمهای زامبی، بستههایی از استخوان حیواناتی مانند خوک، گاو و بوقلمون را به قعر دریاها فرستادند و بعد از ماهها متوجه شدند که اثری از استخوانها نیست و کرمهای استخوان خوار همه آنها را خورده و عمق دریا را پاکسازی کردهاند.
«گرگ راس» از موسسه اقیانوس شناسی اسکریپس سن دیگو و تیم تحقیقاتی دیگری که موفق به شناسایی Osedax شده بودند، میگویند:
«هر کجای اقیانوس که اثری از استخوانها باشد، سر و کله این کرمهای استخوانخوار پیدا میشود.»
همان طور که گفته شد تاکنون بیش از ۳۰ گونه از این کرمها در سراسر جهان شناسایی شده است. یکی از این گونهها، Osedax mucofloris نام دارد که اولین بار در سوئد مشاهده شد. گونه دیگری یعنی Osedax fenrisi نیز در نزدیکی یک دریچه هیدروترمال در عمق بیش از ۲۰۰۰ متری در قطب شمال رویت شد.
با وجود تمام گونههای جدید کشف شده، مشخص نیست که کرمها چگونه استخوان پیدا میکنند. برخی محققان میگویند ممکن است تا زمانی که کرمها بتوانند یک اسکلت را پیدا کنند، در محیط اطراف خود حرکت میکنند و با مواد شیمیایی در آب هدایت میشوند. مطالعات DNA Osedax نشان میدهد که این کرمها در تعداد زیاد و به صورت گروهی زندگی میکنند.