دانشمندان با استفاده از دادههایی که تلکسوپ کپلر تاکنون جمعآوری کرده است، سیارهای دوردست مشابه مشتری کشف کردهاند.
این سیاره که «K2-2016-BLG-0005Lb» نام دارد، یکی از دورترین سیارههای فراخورشیدی است که دانشمندان تاکنون کشف کردهاند. این سیاره در فاصله ۱۷۰۰۰ سال نوری از ما قرار دارد. دانشمندان در کشف این سیاره از تکنیکی به نام «میکرولنزینگ» استفاده کردند که سیارات فراخورشیدی را از طریق تاثیر میدان گرانشی آنها بر روشنایی ستارگانی که به دور آنها میچرخند، شناسایی میکند.
به نظر میرسد جرم، اندازه و فاصله از خورشید سیاره K2-2016-BLG-0005Lb برابر با جرم اندازه و فاصله سیاره مشتری از خورشید باشد. مشتری، غول گازی منظومه شمسی ما، پنجمین سیاره است و بیش از دوبرابر مجموعه جرم سیارات مجاور خود، جرم دارد.
«دیوید اسپچت» از دانشگاه منچستر و نویسنده اصلی این مقاله میگوید: «این کشف با استفاده از تلسکوپ کپلر انجام داد که برای رصدهای میکرولنزینگ طراحی نشده بود و از بسیاری جهات – از منظر علمی – تلکسوپی قدیمی محسوب میشود.» وی ادامه داد: «اطلاعاتی که درنهایت منجر به کشف این سیاره شدند، دو سال پیش از اتمام سوخت کپلر جمعآوری شده بودند. ما از الگوریتمهای هوش مصنوعی برای تحلیل این دادهها استفاده کردیم و درنتیجه آن موفق به کشف این سیاره شدیم.»
کپلر در سال ۲۰۰۹ با هدف کشف سیاراتی به اندازه زمین که به دور ستارگان دور میچرخند، به فضا فرستاده شد. دانشمندان هیچگاه گمان نمیکردند که این تلسکوپ فضایی بتواند در کشف سیارات گازی مانند مشتری به آنها کمک کند. کپلر پیش از آنکه در سال ۲۰۱۸ بازنشسته شود، موفق شد بیش از پانصد و سی هزار ستاره را بررسی کند و ۲۳۲۷ سیاره فراخورشیدی کشف کند.
این اولین کشف کپلر پس از بازنشستگی نیست. در سال ۲۰۲۰، دانشمندان ناسا از دادههای کپلر برای کشف «زمین دوم» به نام «Kepler-1649C» استفاده کردند که در فاصله نسبتا کمی – ۳۰۰ سال نوری – از ما قرار دارد.
سال گذشته نیز، دانشمندان گزارش دادند که برای اولین بار موفق شدهاند با استفاده از پرتوهای ایکس و به کمک دادههای تلسکوپ کپلر، یک سیاره فراخورشیدی را در خارج از کهکشان راه شیری و در فاصله ۲۸۰۰۰ سال نوری از زمین کشف کنند.