ناسا اخیرا در حساب کاربری تلسکوپ فضایی هابل در اینستاگرام تصاویری باشکوه از یک “کهکشان مارپیچی میله‌ای” منتشر کرد.
ناسا با انتشار این تصاویر نوشت: بازوهای مارپیچی کهکشان ان‌جی‌سی ۵۹۲۱(NGC ۵۹۲۱) در این تصاویر ثبت شده توسط تلسکوپ فضایی هابل ناسا/آژانس فضایی اروپا دیده می‌شوند.
این کهکشان تقریبا ۸۰ میلیون سال نوری از زمین فاصله دارد و همانند کهکشان خودمان(کهکشان راه شیری)، دارای یک میله برجسته(prominent bar) است. تصور می‌شود که تقریبا نیمی از کهکشان‌های مارپیچی، حاوی میله‌هایی هستند و این میله‌ها با سوخت‌رسانی در جهت شکل‌گیری ستاره‌ها و تاثیر بر حرکت ستارگان و گاز بین‌ستاره‌ای، بر کهکشان‌های مادرشان تاثیر می‌گذارند.
با توجه به بازوهای مارپیچی ان جی سی ۵۹۲۱، این کهکشان در صورت فلکی مار و در نیمکره شمالی آسمانی قرار دارد و تنها یکی از ۸۸ صورت فلکی مدرن است که از دو منطقه غیر متصل به نام‌های “سر مار”(Serpens Caput) و “دم مار”(Serpens Cauda) تشکیل شده است. این دو منطقه توسط صورت فلکی مارافسای که صورت فلکی مار نیز در آن قرار دارد از هم جدا شده‌اند.
بررسی علمی این تصویر نیز توسط مشاهدات دوربین میدان باز ۳(WFC۳) هابل و مشاهدات “رصدخانه زمینی جمنای” صورت گرفته است. این دو رصدخانه برای درک بهتر رابطه بین کهکشان‌هایی مانند ان جی سی ۵۹۲۱ و سیاهچاله‌های کلان جرم آنها، هر کدام به صورت جداگانه به بررسی آنها پرداخته‌اند.
سهم هابل در این مطالعه تعیین جرم ستارگان در کهکشان‌ها و همچنین اندازه گیری‌هایی بود که به کالیبراسیون مشاهدات جمنای کمک می‌کرد. رصدهای هابل و جمنای در کنار یکدیگر، اطلاعاتی درباره سیاهچاله‌های کلان جرم در طیف وسیعی از کهکشان‌ها را در اختیار اخترشناسان قرار می‌دهند.
“هابل” پروژه مشترک ناسا و آژانس فضایی اروپا و کانادا است و بیش از سه دهه به رصد فضا پرداخته است. این تلسکوپ بیش از ۱.۵ میلیون رصد انجام داده و بیش از ۱۸ هزار مقاله علمی براساس داده‌های آن منتشر شده است. هابل با سرعت ۲۷ هزار و ۳۰۰ کیلومتر بر ساعت مدار زمین را دور می‌زند و در فاصله ۵۴۷ کیلومتری زمین قرار دارد. این تلسکوپ در ماه آوریل سال ۱۹۹۰ از پایگاه فضایی کندی در فلوریدا به فضا ارسال شد. “هابل” یکی از بزرگترین و پرکاربردترین تلسکوپ‌ها به شمار می‌آید.
۲۵ دسامبر ۲۰۲۱، ناسا تلسکوپ قدرتمند دیگری موسوم به “جیمز وب” را که اغلب به عنوان جانشین “هابل” از آن یاد می‌شود، پرتاب کرد. “وب” اغلب به عنوان جانشین یا جایگزین “هابل” توصیف می‌شود، اما به رغم تعداد انگشت شماری مشکل در طول این سال‌ها، ابزارهای علمی “هابل” همچنان قوی هستند. نمی‌توان گفت “وب” جایگزین “هابل” است، چرا که “هابل” همچنان در حال رصد کیهان است و ناسا امیدوار است تا چند سال دیگر، احتمالا تا دهه ۲۰۳۰ نیز بتواند از آن استفاده کند.
