ناسا در حال شتاب دادن به توسعه ابزاری برای نقشهبرداری از آسمان به نام SPHEREx است که در ماه آوریل ۲۰۲۵ پرتاب خواهد شد. این ابزار میخواهد به بزرگترین سوالات و اسرار مربوط به منشأ جهان پاسخ دهد.
ماموریت SPHEREx به دنبال جواب سوالاتی مانند این خواهد بود که ثانیههایی پس از مهبانگ چه اتفاقی افتاده و جهان چگونه توسعه و رشد پیدا کرده است. این رصدخانه برای کشف پاسخ این پرسشها با روشی متفاوت از تلسکوپ هابل که فقط بر ستارهها یا کهکشانها تمرکز دارد، عمل میکند.
ماموریت SPHEREx دارای رصدخانهای موسوم به تلسکوپ نقشهبرداری است که کل آسمان را زیر نظر میگیرد. از این رو میتواند در مقیاسی بسیار بزرگتر درباره جهان اطلاعات جمع کند و به سوالات دانشمندان جواب دهد.
«بت فابینسکی»، معاون مدیر پروژه SPHEREx از آزمایشگاه پیشران جت ناسا (JPL) در بیانیهای در این باره گفت: «تفاوت این ماموریت با ماموریتهای قبلی شبیه تفاوت میان شناختن چند آدم، و انجام سرشماری و کسب اطلاعات درباره کلیت یک جمعیت است. هر دو نوع این مطالعات اهمیت دارند و مکمل یکدیگرند. اما برخی سوالات هستند که فقط از طریق سرشماری میتوان به پاسخشان رسید.»
ناسا هر شش ماه از کل آسمان نقشهبرداری میکند
رصدخانه SPHEREx از سختافزارهایی متفاوت از هابل و جیمز وب استفاده میکند. این رصدخانه به جای استفاده از آینههای بسیار بزرگی که قادر به مشاهده اشیاء بسیار دورند، فقط یک آینه اصلی ۸ اینچی دارد. ولی میتواند هر شش ماه یکبار ۹۹ درصد آسمان را اسکن کند و سرعت بسیار بیشتری نسبت به سایر تلسکوپها داشته باشد. SPHEREx به بررسی طول موجهای فروسرخ میپردازد و با ابزاری موسوم به طیفسنج نور را تجزیه میکند تا ببیند اشیاء موجود در فواصل دور از چه چیزی تشکیل شدهاند.
ناسا حالا در تلاش است تا سختافزارها را برای موعد مقرر آماده پرتاب کند. «الن فارینگتون»، مدیر پروژه SPHEREx میگوید: «طراحی فضاپیما تایید شده و نشان دادیم که پیادهسازی کوچکترین جزئیات آن هم ممکن است. بنابراین حالا میتوانیم کار ساخت را واقعا شروع کنیم و اجزا رصدخانه را کنار هم قرار دهیم.»