زمین و ماه در منظومهی شمسی یک جفت منحصربهفرد هستند. زمین تنها سیارهای است که فقط یک قمر دارد و این یک قمر نیز اثر زیادی بر روی زمین دارد. در حقیقت بر اساس تحقیقات متعدد، بدون ماه زندگی بر روی زمین غیرممکن بوده است.
نسبت قطر زمین به ماه، مشابه هیچ قطر سیارهی دیگری به قمر آن نیست. ماه تقریباً کمی بیشتر از یک چهارم زمین قطر دارد و دانشمندان مدتها است علاقمندند بدانند ماه چگونه بهوجود آمده است.
در مورد مریخ، قمرهای مشابه سیبزمینی در مدار اطراف آن وجود دارند که در واقع سیارکهایی هستند که در میدان گرانش مریخ گیر افتادهاند.
در مور منشاء شکلگیری ماه این نظریه وجود دارد که ۴.۵ میلیارد سال پیش یک سیاره به اندازهی مریخ با نام «Theia» با زمینی که تازه در حال شکلگیری بوده، برخورد کرده و از بقایای این برخورد ماه بهوجود آمده است. اکنون شواهد جدیدی کشف شده که منشاء ماه را دقیقتر تخمین میزند.
محققین دریافتهاند که ایزوتوپهای گازهای بیاثر هلیوم و نئون در شهابسنگهایی که از ماه بر روی قطب جنوب سقوط کردهاند، مشابه ایزوتوپهای این گازها در بادهای خورشیدی است؛ در حالی که این شهابسنگها هرگز در معرض این بادها نبودهاند. این شواهد در کنار نشانههای ایزوتوپهای آرگون نشان میدهد که گازهای موجود بر روی شهابسنگهای ماه از زمین نشات میگیرند و این دو جسم در زمانهای گذشته در حقیقت یک جسم بودهاند.
مطالعهی مستقیم ترکیبات موجود بر روی ماه کار بسیار پیچیدهای است، زیرا انسانها از سال ۱۹۷۲ تا کنون به آنجا سفر نکردهاند و نمونههایی که از ماه آمده باشند نیز بسیار نادر هستند. با این حال، تا کنون در اقصی نقاط دنیا تعداد زیادی شهابسنگ کشف شده که دارای منشاء ماه هستند. در حقیقت سنگهایی که بر روی ماه قرار دارند پس از برخورد یک جرم فضایی با ماه به سمت زمین پرتاب شدهاند و دانشمندان تعداد زیادی از آنها را کشف کردهاند. در این مطالعهی جدید، دانشمندان ۶ نمونه شهابسنگ کشف شده در قطب جنوب را مورد آنالیز قرار دادهاند.
نتایج بررسیهای طیفسنجی جرمی محتویات این سنگها نشان داده است که نسبت ایزوتوپهای نئون در سنگهای ماه شباهت زیادی به این نسبت در جبهی زمین دارد. محتویات جبهی زمین نیز از ۴.۵ میلیارد سال پیش تا کنون در معرض هوای بیرون قرار نداشته است. به همین دلیل دانشمندان اینچنین نتیجه گرفتهاند که ماه در ۴.۵ میلیارد سال پیش زمانی که هنوز زمین گرم بوده و بهصورت امروزی درنیامده بود، از دل زمین بهوجود آمده است.
نتایج این مطالعه در مجلهی Science Advances منتشر شده است.