این پرسش که چرا تاکنون موجودات فرازمینی آنطور که انتظار میرفته به زمین نیامدهاند، برای دههها ذهن دانشمندان و حتی مردم عادی را هم درگیر کرده است. اما اکنون دو محقق نظریهای آزاردهنده در این رابطه مطرح کردهاند: تمدنهای پیشرفته قبل از آمدن به زمین یا از بین رفتهاند و یا دچار رکود شدهاند.
طبق این نظریه تازه، تمدنهای فضایی در قابلیت سفر در فضا از لحاظ مقیاس و توسعه فناوری پیشرفت چشمگیری داشتهاند اما در نهایت با رسیدن به یک نقطه بحرانی، این پیشرفتهای تکنولوژیک قادر به پاسخگویی در زمینه تامین انرژی نبوده است.
مرحله بعدی که پس از این بحران رخ میدهد، فروپاشی است. در این مرحله تنها راه باقی مانده کنار گذاشتن «رشد بیرویه» جهت حفظ توازن است، راهحلی که البته طبق گفته محققین به قیمت از دست رفتن قابلیت گسترش قلمرو در میان ستارگان تمام میشود.
گفتنی است این مقاله که ۱۴ اردیبهشت در Royal Society Open Science منتشر شد، سعی در یافتن راهحلی برای تناقض فرمی (Fermi Paradox) دارد. این تناقض که نام خود را از فیزیکدان برنده جایزه نوبل یعنی «انریکو فرمی» گرفته، به تضاد میان وسعت غیرقابل تصور کائنات و عمر آن میپردازد.
موجودات فرازمینی کجا هستند؟
تناقض فرمی اهمیت بالایی در این مبحث دارد زیرا اعداد و ارقام مرتبط با وسعت و عمر کائنات بیانگر آن هستند که کیهان باید پر از موجودات فرازمینی هوشمند یا غیر هوشمند باشد اما با این حال فقدان مدارک معتبر از برخورد با فرازمینیها این سوال را به وجود میآورد که «آنها کجا هستند؟» و این همان پرسشی است که تناقض فرمی به آن اشاره کرد.
به گفته «مایکل وانگ» و «استوارت بارتلت»، زیستشناسان ستارهای که این نظریه را مطرح کردهاند، این تمدنها یا به علت اتمام انرژی از بین رفتهاند و یا بعد آگاهی از مشکلات، حالت «همایستایی» (Homeostasis) را اولویت قرار دادهاند، حالتی که طی آن دیگر گسترش کیهانی هدف اصلی محسوب نمیشود، تولیدات کاهش مییابند و تشخیص این تمدنها از راه دور را دشوار میسازد.
به عقیده آنها در صورت حقیقت داشتن هر کدام از این حالتها، نتیجه با غیبت موجودات فرازمینی در سطح کیهان همخوانی دارد.
در پایان باید گفت آنها این نظریه را با مطالعه رشد «فوق خطی» شهرها تدوین کردند. این مطالعات بیان میکنند که ابعاد و مصرف انرژی شهرها همراه با افزایش جمعیت رشدی تصاعدی دارند و در نهایت به نقطه بحران یا تکینگی خواهند رسید که خود این امر نیز به شکست رشد یا فروپاشی تمدنی منجر میشود.