چرا ماموریت بازگشت به ماه مهم است؟

همان گونه که برنامه “آپولو”(Apollo) ثابت کرد، این یک شاهکار دشوار در حوزه فناوری بود. ناسا در عرض هفت سال، با چالش کندی روبه‌رو شد و نهایتا ۱۲ فضانورد را در شش ماموریت بین سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲ با هزینه حدود ۲۵ میلیارد دلار به سطح ماه فرستاد.

۶۰ سال پس از سخنرانی کندی، ناسا دوباره برای فرستادن انسان به ماه آماده می‌شود. ماموریت “آرتمیس ۱”(Artemis I)، نخستین پرواز آزمایشی سخت‌افزاری به شمار می‌رود که برای اعزام فضانوردان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بدون شک، این پرسش برای بسیاری از مردم به وجود می‌آید که چرا به عقب برگردیم؟

۱. علوم زیادی وجود دارند که باید روی ماه انجام شوند

نمونه‌های سنگ که فضانوردان آپولو دهه‌ها پیش به ارمغان آوردند، اطلاعات بسیاری را درباره تاریخ زمین‌شناسی زمین و ماه به دانشمندان آموختند.

“دیوید کرینگ”(David Kring)، زمین‌شناس قمری در “مرکز علوم و اکتشافات ماه”(Center for Lunar Science & Exploration) در هیوستون، تگزاس گفت: آنچه که فضانوردان امروزی می‌توانند جمع‌آوری کنند، اطلاعات بیشتری را برای ما آشکار خواهند کرد.

قرار دادن یک فضاپیما در نزدیکی خط استوای ماه آسان‌تر است. بنابراین، هر شش فرود آپولو در آنجا انجام شد اما اکنون، ناسا اهداف بلندپروازانه‌تری دارد.

ناسا چند روز پیش، ۱۳ محل فرود احتمالی را اعلام کرد که همه در منطقه قطب جنوب ماه تأیید شده‌اند؛ جایی که یخ آب در اعماق دهانه‌هایی که هرگز نور خورشید را نمی‌بینند، وجود دارد. “آرتمیس ۲”(Artemis II) که ماموریت سرنشین‌دار ماه است، برای سال ۲۰۲۴ پیش‌بینی می‌شود. همچنین، نخستین فرود سرنشینان که طی ماموریت “آرتمیس ۳”(Artemis III) صورت می‌گیرد، احتمالا در اوایل سال ۲۰۲۵ انجام خواهد شد.

“بتانی المان”(Bethany Ehlmann)، دستیار مدیر “مؤسسه مطالعات فضایی کک”(KISS) در “مؤسسه فناوری کالیفرنیا”(CalTech) گفت: مکان‌های معرفی‌شده، برخی از بهترین مکان‌ها برای بررسی زمین‌شناسی ماه، ارزیابی یخ ماه و نمونه‌برداری از یخ ماه هستند.

کرینگ، منطقه قطب جنوب ماه را “ناحیه زمین‌شناسی کاملا خارق‌العاده” می‌نامد. وی افزود: اگر واقعا می‌خواهید منشا تکامل منظومه شمسی را بفهمید، جایی بهتر از ماه برای رفتن وجود ندارد. از آنجا که ماه هرگز جو یا آب روان نداشته است، در معرض هوازدگی و فرسایش نیست؛ بنابراین شواهدی از منشا آن حفظ شده‌اند.

کرینگ ادامه داد: از آنجا که فناوری طی دهه‌های پس از ماموریت آپولو پیوسته بهبود یافته است، جزئیات سطح ماه که توسط کاوشگرهایی مانند “مدارگرد شناسایی ماه”(LRO) نشان داده می‌شوند، آن قدر خارق‌العاده هستند که توانسته‌ایم سنگ‌هایی را در سطح ماه شناسایی کنیم و می‌خواهیم فضانوردان آنها را جمع‌آوری کنند.

“کریگ هاردگرو”(Craig Hardgrove)، دانشیار دانشکده زمین و اکتشافات فضایی در “دانشگاه ایالتی آریزونا”(ASU)، خود را یک طرفدار بزرگ کاوش‌های رباتیک می‌داند اما با وجود این، اذعان می‌کند که مریخ‌نوردها و فرودگرها به خاطر دستگاه‌های علمی که با خود حمل می‌کنند، محدود شده‌اند. همچنین، آنها به اندازه یک فضانورد آموزش‌دیده در حوزه زمین‌شناسی، اوقات دشواری را برای جمع‌آوری داده‌ها دارند.

هاردگرو، پژوهشگر ارشد مأموریت “نقشه‌بردار هیدروژن قطبی قمری”(LunaH-Map) است که در ماموریت آرتمیس ۱ پرتاب خواهد شد. هاردگرو گفت: انسان‌ها می‌توانند تعداد زیادی نمونه را بسیار سریع‌تر از ربات‌ها جمع‌آوری کنند. هدف این کاوشگر که به اندازه جعبه کفش است، شناسایی محل رسوبات یخ قطبی خواهد بود.

وی افزود: فضانوردان با انتخاب بهترین نمونه‌ها و آوردن آنها به خانه، آزمایشگاه‌ها و دانشگاه‌ها می‌توانند آنها را با طیف گسترده‌تری از دستگاه‌های پیچیده بررسی کنند. فکر می‌کنم که اگر بتوانیم نمونه‌ها را به زمین بیاوریم، در پاسخ دادن به پرسش‌های بیشتر، شانس بهتری داریم.

۲. این ماموریت، یک پله به سوی مریخ است

هاردگرو گفت: مریخ نسبت به ماه، حداقل ۲۰۰ برابر دورتر از زمین است. این موضوع به معنای یک چالش بزرگ در ایمن نگه داشتن فضانوردان در شرایطی مانند قرار گرفتن در معرض تشعشعات است.

وی افزود: پنجره‌های پرتاب برای رسیدن به مریخ، هر دو سال یک بار هستند. بنابراین، ما می‌توانیم به نگه داشتن فضانوردان خود برای مدت طولانی روی سطح مریخ فکر کنیم. من شخصا احساس می‌کنم که اگر ابتدا همه این فناوری‌ها را در ماه آزمایش کنیم، به ماموریت مریخ کمک خواهیم کرد.

ماموریت آپولو بیشتر به خاطر شکست دادن اتحاد جماهیر شوروی در سفر به ماه بود. این ماموریت موفق شد اما هیچ برنامه بلندمدتی برای ایجاد حضور پایدار انسانی در ماه وجود نداشت.

“کلایو نیل”(Clive Neal)، استاد مهندسی عمران، محیط زیست و علوم زمین در “دانشگاه نوتردام”(University of Notre Dame) گفت: آرتمیس می‌تواند شرایط را تغییر دهد. من به ویژه مشتاق هستم که شاهد تغییر تدریجی برای حضور دائمی انسان در ماه باشم.

با توجه به اینکه شرکت “اسپیس ایکس” (SpaceX)، به عنوان یک سرمایه‌گذار تجاری برای ارائه وسیله نقلیه‌ای که فضانوردان آرتمیس را روی سطح ماه فرود می‌آورد، انتخاب شده است، این چشم‌انداز ممکن است آنقدرها که قبلا تصور می‌شد، دور نباشد.

نیل ادامه داد: ما باید زیرساختی بسازیم که نشان دهد می‌توانیم ماندگاری انسان را روی ماه داشته باشیم و در آینده برای عملیات تجاری به آنجا برویم.

۳. ماموریت آرتمیس می‌تواند به ارائه فناوری‌های جدید بیانجامد

ده‌ها فناوری جدید که برای رفتن به فضا و ماه ایجاد شده‌اند، مزایای قابل‌توجهی را برای مردم روی زمین به ارمغان آورده‌اند؛ از رایانه‌های دستی گرفته تا پمپ‌های انسولین و مواد غذایی منجمدشده. ماموریت آرتمیس می‌تواند نوآوری‌های مشابهی را ایجاد کند.

پژوهشی که در سال ۲۰۱۳ به سفارش ناسا انجام شد، تخمین زد که محصولات تجاری ناشی از تحقیقات این آژانس فضایی، سالانه بین ۱۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار را به اقتصاد آمریکا باز می‌گردانند. منشا بسیاری از این برنامه‌ها در ماموریت آپولو ریشه دارد.

برای مثال، “رایانه هدایت آپولو”(AGC)، یک شگفتی حوزه فناوری در زمان خود به شمار می‌رفت. این رایانه، یک نمایش اولیه از فناوری دیجیتال “fly-by-wire” بود که در جت‌های مسافربری مدرن و هواپیماهای نظامی استفاده می‌شود.

نیل گفت: ما هنوز در حال درو کردن نتایج حاصل از کوچک‌سازی وسایل الکترونیکی هستیم که در زمان ماموریت آپولو اتفاق افتاد. به تلفن‌های همراه فکر کنید. این فناوری شاید بدون آپولو هرگز اتفاق نمی‌افتاد.

پارچه‌های جدید مقاوم در برابر شعله، نخستین بار برای لباس‌های فضایی ساخته شدند تا در برابر دمای بسیار بالا مقاومت کنند و در عین حال سبک باشند. این پارچه‌ها در حال حاضر در لباس‌های آتش‌نشانی و برای محافظت از آتش‌نشانان استفاده می‌شوند.

به گفته ناسا، یک عایق فوق‌العاده که در دهه ۱۹۶۰ برای ناسا ساخته شد، اکنون می‌تواند در دیوارها و سقف ساختمان‌ها، در مخازن برودتی و دستگاه‌های ام آرآی، در تجهیزات زمستانی و در دستگاه‌های الکترونیکی یافت شود.

۴. ماموریت آرتمیس، پتانسیل الهام بخشیدن به نسلی از مهندسان و دانشمندان را دارد

اغلب گفته می‌شود که ماموریت آپولو، الهام‌بخش هزاران مهندس و دانشمند جدید بوده است. طبق نظرسنجی سال ۲۰۰۹ که از ۸۰۰ پژوهشگر به دست آمد، فرود روی ماه به خاطر انگیزه دادن به تعداد قابل توجهی از دانشمندان امروزی شایسته تقدیر است.

هاردگرو گفت: با ماموریت آرتمیس، ما ویدئویی تقریبا زنده از سطح ماه دریافت خواهیم کرد و مردم به ماه به عنوان یک مکان واقعی فکر می‌کنند.

وی افزود: من باور دارم که این ماموریت می‌تواند کاملا الهام‌بخش باشد؛ نه تنها برای افرادی مانند من، بلکه برای افرادی که ممکن است به کارهای مربوط به اکتشاف فضایی یا مهندسی فضا فکر نکنند.