محققان دانشگاه چارلز در پراگ تکامل اعداد نورون های مغز را بازسازی کرده و نشان دادند که پستانداران و پرندگان به طور چشمگیری تعداد نورون های بیشتری در بخش های مغزی مرتبط با شناخت دارند.
این یافته ها نشان می دهد که تنها چهار تغییر عمده در مقیاس نورونی مغز در بیش از ۳۰۰ میلیون سال تکامل، راه را برای هوش بیشتر پرندگان و پستانداران هموار می کند.
تکامل ظرفیت پردازش مغز به طور سنتی از داده های مربوط با اندازه مغز استنباط می شود. با این حال، مغزهای گونه های مشابه با اندازه‌های یکسان می توانند در تعداد و توزیع نورون‌ها و واحدهای محاسباتی اساسی متفاوت باشند.بنابراین، باید مغزها را نه بر اساس جرم بلکه بر اساس تعداد نورون‌ها مقایسه کنیم تا مسیرهای تکاملی افزایش ظرفیت شناختی را آشکار کنیم.
با استفاده از یک مجموعه داده های جدید و جامع، محققان اکنون ترکیب سلولی مغز را در تمام پستانداران، پرندگان و خزندگان تجزیه و تحلیل کردند. در مقایسه با خزندگان، پستانداران و پرندگان به طور چشمگیری تعداد سلول های عصبی بیشتری در تلانسفالون و مخچه دارند که بخش های مغزی مرتبط با شناخت بالاتر را شامل می شوند.
تجزیه و تحلیل های فیلوژنتیک نشان می دهد که به طور شگفت انگیزی تنها چهار تغییر عمده در مقیاس نورون-مغز در بیش از ۳۰۰ میلیون سال تکامل، راه را برای هوش بیشتر در مهره داران خشکی هموار می کند.
پاول نمک (Pavel Němec) یکی از پژوهشگران این مطالعات از گروه جانورشناسی دانشکده علوم دانشگاه چارلز، می گوید: مطالعات ما با استفاده از بزرگترین مجموعه داده ها و اطلاعات بنیانی، تکامل مغز در تمام پستانداران، پرندگان یا خزندگان را با تجزیه و تحلیل مستقیم اعداد عصبی بازسازی می کند. نتایج نشان می دهد که تعداد انگشت شماری از رویدادهای تکاملی منحصر به فرد قدرت پردازش مغز را در پرندگان و پستانداران افزایش داده است. بنابراین جای تعجب نیست که هوش بالا یک ظرفیت نادر است.
این تحقیق نشان می دهد که خزندگان نه تنها مغز کوچکی نسبت به اندازه بدن دارند، بلکه تراکم نورونی پایینی نیز دارند که در نتیجه تعداد نورون‌های متوسط آن ها بیش از ۲۰ برابر کمتر از پرندگان و پستانداران با اندازه بدن مشابه است.تکامل مغز پستانداران، پرندگان و خزندگان با چهار تغییر عمده در مقیاس نورونی مشخص می شود.
چشمگیرترین افزایش در نورون های مغز به طور مستقل با ظهور پرندگان و پستانداران رخ داد که منجر به پدید آمدن دو گونه خونگرم شد. به نظر می رسد که خونگرم بودن، یک گونه حیات انرژی بر بوده و این امر افزایش قابل توجه نورون ها را ممکن کرده است. این موضوع محدودیت های انرژی را به عنوان یک عامل مهم در تکامل مغز برجسته می کند. دو افزایش عمده دیگر در تعداد نورون‌ها در پرندگان خشکی و انسان های نخستین اتفاق افتاد.
اندازه نسبی مغز با تراکم نسبی سلول های عصبی در خزندگان، پرندگان و نخستی ها دارای ارتباط مستقیم است اما در پستانداران به این صورت نیست. این امر پیامدهای مهمی برای مطالعاتی که از اندازه نسبی مغز برای جستجوی محرک های تکاملی شناخت حیوانات استفاده می شود، دارد.
