فقدان حس بویایی و چشایی یکی از علائم اصلی ابتلا به ویروس کرونا در ابتدای همه‌گیری بود، اما محققان هنوز در تلاشند تا علت این عارضه را پیدا کنند. تحقیقات جدید نشان می‌دهد که این مشکل احتمالا نه بر اثر ارتباط مستقیم ویروس بلکه تحت تاثیر آسیب به مغز و التهاب بافت بویایی ناشی از بیماری به وجود می‌آید.
بر اساس مطالعه‌ای که در مجله JAMA Neurology منتشر شده، پژوهشگران بدن ۲۳ نفر از جان باختگان کرونا را کالبدشکافی کرده‌اند. یافته‌های آن‌ها نشان می‌دهد که نه خود ویروس بلکه التهاب ناشی از بیماری دلیل از دست رفتن حس بویایی و چشایی بوده است. با این حساب، می‌توان حدس زد که استفاده از داروهای ضدالتهاب می‌تواند به جلوگیری از آسیب‌های جدی یا بلندمدت به حواس بویایی و چشایی بیماران کمک کند.
پیش‌تر برخی تحقیقات مدعی بودند که ویروس کرونا می‌تواند اعصابی را آلوده کند که سیگنال‌های بویایی را به مغز منتقل می‌کنند. ولی برخی تحقیقات دیگر باور داشتند که ویروس در هنگام مرگ در این عصب‌ها وجود نداشته است. پژوهشگران دانشگاه جانز هاپکینز در این مطالعه جدید بافت‌های وابسته به حس بویایی ۲۳ مریض جان باخته از کرونا را بررسی کردند و متوجه شدند که ۹ نفر آن‌ها به‌طور کامل یا جزئی حس بویایی و چشایی خود را از دست داده بودند.
محققان اعصاب بویایی درون مخاط بینی، رگ‌های خونی و تعداد آکسون‌های بویایی – همان بخش از عصب‌ها که سیگنال‌های الکتریکی را منتقل می‌کنند – را اندازه‌گیری کردند. آن‌ها همچنین آسیب‌های بخشی از مغز که سیگنال‌های بویایی را دریافت می‌کند و با نام پیاز بویایی شناخته می‌شود را بررسی کردند تا متوجه شوند که ویروس در آن‌جا وجود داشته است یا نه.
التهاب ناشی از کرونا حس بویایی را از بین می‌برد
نتیجه این بود که بیماران مبتلا به کرونا که حس بویایی و چشایی خود را از دست داده بودند، از آسیب‌های بیشتری به مخاط بینی و سیستم گردش خون رنج می‌بردند و تعداد بسیار کمتری آکسون بویایی داشتند. منتها این آسیب ارتباطی به شدت عفونت بیماران ارتباطی نداشت. چون بعضی از بیمارانی که عفونت‌های خفیف داشتند، با آسیب‌های جدی در پیاز بویایی روبرو بودند.
به‌علاوه، فقط سه نفر از ۲۳ بیمار مورد مطالعه در پیاز بویایی خود سطح قابل تشخیصی از مواد ژنتیکی ویروس کرونا را داشتند، و از این میان فقط یک نفر از فقدان حس بویایی خبر داده بود. از این رو، محققان نتیجه گرفتند که آسیب به سیستم بویایی تحت تاثیر مستقیم ویروس نبوده است.
«چنگ-یینگ هو»، رهبر این مطالعه می‌گوید: «یافته‌های ما نشان می‌دهد که عفونت سارس کوو ۲ در بافت پوششی سیستم بویایی منجر به التهاب می‌شود و این التهاب به عصب‌ها آسیب می‌رساند، در نتیجه تعداد آکسون‌هایی که سیگنال‌ها را به مغز می‌فرستند کاهش می‌یابد و عملکرد پیاز بویایی مختل می‌شود.» این اختلال می‌تواند چنان جدی باشد که بیمار را تا مدت‌ها دچار فقدان حس بویایی و چشایی کند.
