در چند روز گذشته گروهی از منجمان در سراسر دنیا بزرگترین تصویر فروسرخ ثبت شده با هابل را منتشر کردند تا دورترین و قدیمیترین کهکشانهای جهان را مطالعه کنند. این تصویر که 3D-DASH نام دارد، کاوش بسیار باکیفیتی از بخش وسیعی از آسمان است که به منجمان اجازه میدهد اجرام نادر و دوردستی را برای مطالعات تلسکوپ فضایی جیمز وب در دهههای آینده شناسایی کنند. البته باید گفت که این رکورد تا دهها سال آینده برای هابل باقی میماند و حتی جیمز وب نمیتواند چنین تصویری را تا چندین سال بعد ثبت کند.
این تصویر اطلاعات تازهای را در طول موج فروسرخ نزدیک (Near-infrared) برای اولین بار در اختیار پژوهشگران قرار میدهد که میتوانند با آن به مطالعه جهان بپردازند. در واقع دورترین کهکشانهای کیهان در طول موج فروسرخ نزدیک میدرخشند که بلندترین طول موج فروسرخ است که در نزدیکی محدوده دید ما قرار دارد.
تا قبل از این تصویر، منجمان فقط با تلسکوپهای زمینی به چنین پهنه وسیعی از آسمان در محدوده فروسرخ نزدیک دسترسی داشتند که کیفیت بسیار پایینی داشت. اما حالا هابل از آنسوی جو زمین آسمان بدون محدودیتی دارد که میتواند چنین تصاویری را با کیفیت بسیار بالایی ثبت کند.
روش دریفت و شیفت یا DASH تلسکوپ فضایی هابل
منجمان برای ثبت چنین محدوده بزرگی از روش جدیدی به نام دریفت و شیفت یا دش (DASH – Drift and SHift) تصویر پانورامایی از آن ناحیه ثبت کردند. این ناحیه به طور کلی هشت بار بزرگتر از میدان دید استاندارد هابل است که به صورت موزاییکی ثبت و پردازش شده است.
البته با روش DASH میتوان بسیار سریعتر از حد معمول چنین تصویری را ثبت کند. در حالت عادی حدود دو هزار ساعت زمان نیاز است تا هابل بتواند تصویر پانورامایی از این ناحیه از آسمان بگیرد، اما DASH تنها به ۲۵۰ ساعت زمان برای ثبت آن نیاز دارد. روش 3D-DASH نیز میتواند ناحیهای ۶ بار بزرگتر از ماه کامل را در آسمان کاوش کند و در ابزارهای علمی ماموریتهای آینده استفاده شود.
این رکورد فعلا تا دهها سال آینده برای هابل خواهد ماند و حتی تلسکوپ فضایی جیمز وب نمیتواند چنین تصویری را تا چندین سال بعد ثبت کند. جیمز وب برای ثبت تصاویر نمای نزدیک (close-up) در محدوده فروسرخ نزدیک طراحی شده است و چنین میدان دید بازی در محدوده دید او نخواهد بود.