توانایی پاتوژن های انسانی برای ایجاد مقاومت در برابر آنتی بیوتیک ها تهدیدی جدی برای سلامت عمومی است، در کشورهایی که مصرف آنتیبیوتیک بالایی دارند، حتی افرادی که از آنتیبیوتیک استفاده نکرده اند، نسبت به افراد سالم در سایر کشورها، گونههای پاتوژنهای مقاوم به آنتیبیوتیک بالاتری دارند.
نتایج تحقیقات اخیر بریتانیا به همراه یک تیم بین المللی از دانشمندان نشان می دهد: هر یک از باکتریها و سایر میکروارگانیسمهایی که در خانه و روی بدن انسان زندگی می کنند ممکن است منبع مقاومت آنتیبیوتیکی باشند و ممکن است تعجب کنید که بفهمید استفاده از آنتی بیوتیک در بین افراد اطراف شما به طور مستقیم روی بدن شما تأثیر می گذارد.
کریس کوینس (Chris Quince) اکولوژیست میکروبی موسسه Earlham و یکی از پژوهشگران این مطالعه می گوید: حتی یک فرد سالم که اخیراً آنتی بیوتیک مصرف نکرده است، دائماً توسط میکروب های افراد یا حیوانات خانگی که با آنها تعامل دارند بمباران می شود که می تواند منجر به جاسازی ژن های مقاومت در میکروبیوتای خود شود. جالب اینجاست که اگر افراد در جمعیتی با میزان سنگین مصرف آنتی بیوتیک باشند، منجر به ژن های مقاومت بیشتر در میکروبیوم آنها می شود.
هنگامی که آنتی بیوتیک ها برای مبارزه با عفونت استفاده می شوند، دارای اثر جانبی ناگوار آسیب به میکروبیوم میزبان و همچنین افزایش شیوع ژن های مقاومت در میان سویه های مختلف میکروبیوم هستند.
مطالعات در مورد مقاومت ضد میکروبی (AMR) بیشتر بر میزان مقاومت مشاهده شده در میکروب هایی که باعث عفونت در انسان می شوند متمرکز شده است. اما میکروب ها در بدن انسان همه جا وجود دارند و اکثریت قریب به اتفاق بی ضرر هستند. به دلیل سهولت انتقال ژنهای مقاوم به آنتیبیوتیک، استفاده از آنتیبیوتیکها می تواند بر کل میکروبیوم تأثیر بگذارد.
کوینس توضیح می دهد: بدن ما به طور مداوم میکروب ها و گونه های بیماری زا را وارد و خارج می کند. این سویهها خود ژنهایی را منتقل می کنند، به این معنی که چالش مقاومت ضد میکروبی باید در سطح خرد و کلان حل شود.
به گفته محققان در حالی که کل میکروبیوم در سلامت و بیماری نقش دارد، میکروبیوم روده به ویژه در عملکردهای گوارشی و تشکیل سیستم ایمنی مهم است. دستگاه گوارش انسان بهشت واقعی برای میلیون ها نوع مختلف میکروب است که بیش از هر جای دیگری در بدن آنها را در خود جای داده است. بنابراین پژوهشگران مطالعه حدس زدند که میکروب های ساکن در روده می توانند نقش مهمی در مقاومت ضد میکروبی داشته باشند.
کوینس می گوید: ما دریافتیم که در کشورهایی که آنتیبیوتیکها بهطور منظمتر مصرف می شوند، جمعیت آنها دارای تعداد بیشتری از ژنهای مقاومت در میکروبیوم روده خود هستند. او می افزاید: ارتباطات به طرز چشمگیری قوی بود. بنابراین، استفاده گسترده از آنتی بیوتیک ها ممکن است باعث شود که مقاومت ضد میکروبی در سراسر جمعیت شایع شود.
بر اساس نتایج این تحقیقات، مقاومت ضد میکروبی هر ساله هزاران اروپایی را می کشد و در آینده بدتر خواهد شد. به طور نگران کننده ای، سومین علت مرگ و میر در سراسر جهان در سال ۲۰۱۹، مقاومت به آنتی بیوتیک ها بوده که عامل مرگ نزدیک به پنج میلیون نفر است.
شرح کامل این تحقیق در مجله تخصصی Nature Communications منتشر شده است.