دانشمندان به دنبال تمامی روش‌های ممکن برای درمان بیماری کووید-۱۹ هستند. گروهی از آن‌ها در اقدامی تازه از پروتئینی شبیه آنتی‌بادی استفاده کرده‌اند که از سیستم ایمنی کوسه‌ها به دست می‌آید. این پروتئین توانسته جلوی ابتلا به گونه‌های مختلف سارس کوو ۲ و سایر ویروس های کرونا را بگیرد.
بر اساس تحقیقاتی که نتایج آن در مجله Nature Communications منتشر شده، پروتئین یا «گیرنده آنتی‌ژن جدید متغیر» (VNAR) که از بدن کوسه‌ها به دست آمده بلافاصله برای درمان بیماران کرونا قابل استفاده نیست، اما می‌تواند در همه‌گیری‌های آتی ویروس کرونا به کار گرفته شود.
محققان تعداد زیادی VNAR کوسه را در مقابل سارس کوو ۲ و نمونه تکثیرناپذیر ویروس آزمایش کرده‌اند. آن‌ها در نهایت توانستند سه VNAR کاندید را که قادر به جلوگیری از ورود ویروس کرونا به بدن انسان بود، از میان میلیاردها نمونه شناسایی کنند. این سه VNAR حتی در برابر سارس کوو ۱ که عامل همه‌گیری بیماری سارس در سال ۲۰۰۳ بود هم موفق عمل می‌کند.
مقابله با ویروس کرونا با پروتئین سیستم ایمنی کوسه
«ارون لبیو»، استادیار پاتولوژی دانشگاه ویسکانسن-مدیسون می‌گوید: «این پروتئین‌های کوچک شبیه آنتی‌بادی می‌توانند وارد درز و شکاف‌هایی شوند که آنتی‌بادی‌های بدن انسان قادر به دسترسی به آن‌ها نیستند. این پروتئین‌ها می‌توانند اشکال هندسی بسیار خاصی داشته باشند. به این ترتیب می‌توانند ساختارهای پروتئینی را شناسایی کنند که آنتی‌بادی‌های بدن ما توانایی شناسایی آن‌ها را ندارند.»
محققان این پژوهش می‌گویند توانایی این VNAR در خنثی‌سازی نمونه ویروس تکثیرناپذیر و خود ویروس زنده سارس کوو ۲ مشابه یا فراتر از ایمونوگلوبین‌های کامل و سایر آنتی‌بادی‌های تک-دامنه‌ای بوده است. یکی از این پروتئین‌ها به نام VNAR 3B4 با قدرت به شیاری در پروتئین اسپایک ویروس می‌چسبد و جلوی اتصال آن به سلول‌های بدن را می‌گیرد. این شیار در انواع مختلف کروناویروس‌ها وجود دارد و حتی در گونه جهش‌یافته دلتا هم به چشم می‌خورد. این مطالعه قبل از ظهور واریانت امیکرون انجام شده، اما لبیو می‌گوید مدل‌های اولیه حاکی از آن هستند که VNAR کوسه در مقابل این گونه هم اثربخشی دارد.
دومین پروتئین قدرتمند سیستم ایمنی کوسه‌ها VNAR 2C02 نام دارد که پروتئین اسپایک ویروس را غیرفعال می‌کند. ولی محل اتصال این پروتئین در برخی گونه‌های سارس کوو ۲ تغییر کرده و ممکن است کارایی آن را پایین بیاورد. در مجموع، این روش درمانی می‌تواند هزینه کمتری به دنبال داشته باشد، اما هنوز باید بیشتر روی انسان‌ها آزمایش شود.
