رئیس انجمن دوست‌داران میراث‌فرهنگی و گردشگری استان فارس گفت: کار در دارالسلام شیراز فعلا متوقف شده تا براساس “طرح مرمتِ” این گورستان تاریخی پیش رود.
دارالسلام شیراز که یکی از گورستان‌های کهن ایران است و بیش از یک‌هزار سال قدمت دارد، در واپسین روزهای سال ۱۴۰۰، در جریان طرح «هم‌سطح‌سازی قبور»، پرسر و صدا شد. دوست‌داران میراث فرهنگی به عنوان شاهدان عینی که تصاویری را از شکل کارِ کارگران در این گورستان تاریخی منتشر کرده‌اند از تخریب بافت تاریخی و برخی سنگ‌قبرهای قدیمی این گورستان خبر داده‌اند.
با این وجود، محمد فرخ‌زاد ـ معاون گردشگری و امور زائران استانداری فارس ـ معتقد است تخریبی در این گورستان اتفاق نیافتاده و آن را “شایعه‌ای بی‌پایه و اساس” دانسته که مانع مهمی بر سر راه توسعه گردشگری شیراز شده و در ادامه هم تاکید کرده که بنای مسؤولان و دستگاه‌های مسؤول، احیای این آرامستان تاریخی است، نه تخریب آن.
مسعود منیعاتی اما پس از بازدیدی که در روزهای شنبه و یکشنبه ۲۸ و ۲۹ اسفندماه از این گورستان تاریخی داشته، از توقف این طرح خبر داد و به ایسنا گفت: برای ادامه این کار سه شرط تعیین شده است، همچنین مشاور این پروژه گفت که بعد از طرح مرمت مصوب، کار را شروع می‌کنند.
وی اضافه کرد: تا این لحظه متولی و مجری و مشاور درباره طرح مرمتِ تصویب‌شده برای گورستان تاریخی دارالسلام، نه اطلاعاتی در اختیار ما گذاشته‌اند و نه پاسخ روشنی داده‌اند.
رییس انجمن دوست‌داران میراث‌فرهنگی و گردشگری استان فارس تاکید کرد: دارالسلام چون به عنوان اثر تاریخی ثبت ملی شده است، باید برای هر مداخله‌ای “طرح مرمت مصوب میراث فرهنگی” داشته باشد و قرار شد کارشان با طرح مرمت مورد تایید میراث فرهنگی انجام شود. البته این تاکید هم شد که به صرف تایید میراث فرهنگی نمی‌توان گفت هر طرحی قابل قبول است.
منیعاتی با اشاره به بازدید از این گورستان که به همراه معاون گردشگری و زیارتی استانداری فارس در روز شنبه ۲۸ اسفندماه پس از سر و صدایی که با اجرای طرح هم‌سطح‌سازی گورهای تاریخی بلند شد، اظهار کرد: در حاشیه بازدید با مسؤولان آرامستان و همچنین مشاور پروژه آقای محمدیان صحبت کردم. این‌طور که آن‌ها می‌گفتند هر سنگی را بعد از پاک‌سازی دقیقا جای خودش قرار داده و با ساروج تثبیت کرده‌اند و هیچ سنگی هم شکسته نشده است. سنگ‌های دپوشده هم مربوط به طرح قبلی چند سال پیش است و ربطی به این قسمت از گورستان ندارد.
طرح هم‌سطح‌سازی اجراشده در سال ۱۳۹۴ که نقدهای بسیاری به آن شده است
وی افزود: این‌طور که من دیدم، سنگ‌ها به لحاظ طول و عرض جغرافیایی احتمالا در جای خود هستند و مثل کار دکتر علی‌آبادی (بخش شمالی گورستان) در ردیف‌های یکسان نیستند. به لحاظ ارتفاعی کف محوطه تراز نشده است، اما خود سنگ‌ها تراز شده بودند. ملاتی که من دیدم استفاده شده بود شفته گِل و آهک و احتمالا گچ بود. حالا فرمول ساروج را پیدا کرده باشند نمی‌دانم، ولی رنگش رنگ ساروج نبود. البته تشخیصش در تخصص من هم نبود، ولی تشخیصم این بود هرچه هست بازگشت‌پذیر است.
رئیس انجمن دوست‌داران میراث‌فرهنگی و گردشگری استان فارس ادامه داد: بر اساس مشورت با تعدادی از متخصصان انجمن یادآور شدم که ما در طرح مرمت دخالتی نداریم، فقط سه نکته را ملزم به رعایت می‌دانیم: ۱- بهسازی فضای ظاهری حتما باید با حفظ بافت ارگانیک و منظر تاریخی آرامستان و قبور باشد. ۲-فقط استفاده از مصالح بازگشت‌پذیر در برخورد با اثر تاریخی مجاز است. ۳- اگر به هر دلیل قرار بر حفاری در آرامستان شد فقط با هماهنگی پژوهشکده باستانشناسی و حضور باستانشناس انجام شود، چون همه قبور چه ساده چه تزئین‌شده حامل بخشی از تاریخ و هویت ما هستند و این ما نیستیم که باید در مورد ارزشمند و غیرارزشمند بودن آن‌ها قضاوت کنیم.
منیعاتی افزود: مشاور با قبول این شرایط قول همکاری و همفکری با انجمن دوست‌داران و متخصصان را داد و قرار شد با ایشان در ارتباط باشیم.
