خودرو سایپا Zamyad Z24 وانت دنده ای سال 1395

نیسان زامیاد که در میان مردم بیشتر با نام «نیسان آبی» خطاب می‌شود، یکی از محصولات شرکت زامیاد است که از سال ۱۳۶۱ به بازار ایران وارد شد. این خودرو پس از پیکان وانت که توسط شرکت ایران ناسیونال (یا همان شرکت ایران خودرو) عرضه می‌شد، دومین وانت تولیدی در داخل کشور به شمار می‌رفت و علی‌رغم اینکه پیکان وانت بعدها به وانت باردو تغییر نام پیدا کرد و بعد از آن تولیدش متوقف شد، نیسان زامیاد به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها دست از سر بازار بردارد، هر چند سر و صدای عرضه‌ی محصولی تازه از سوی شرکت سایپا به گوش می‌رسد.

با این حال تجربه ثابت کرده که تولیدکنندگان داخلی معمولاً مایل به عرضه‌ی مدلی تماماً تازه نیستند و همیشه رد پایی از مدل گذشته را در تولیدات جدید خود حفظ می‌کنند، به عنوان نمونه می‌توانیم به جدیدترین وانت تولیدی شرکت ایران خودرو، وانت آریسان، اشاره کنیم که اگر چه در ظاهر کاملاً متفاوت از وانت باردو بوده و بیشتر به پلتفرم پژو شباهت دارد، اما پیشرانه‌ی آن همچنان همان پیشرانه‌ی گذشته است. به هر حال، هر چه که باشد، کاملاً مشخص است که نیسان زامیاد از نظر طراحی در هر بخشی به شدت کهنه بوده و سن خود را نشان می‌دهد و نیازی مبرم به یک جایگزین مناسب دارد. باید دید که آیا محصول جدید سایپا سوپی شور یا بی‌نمک از تولیدات گذشته‌ی این شرکت خواهد بود یا این شرکت مدلی کاملاً تازه را به عرضه خواهد رساند!

نیسان زامیاد از دو پیشرانه‌ی مختلف استفاده می‌کند و در چند سال اخیر، یک پیشرانه‌ی دیزلی تازه هم به این مدل اضافه شده که در مقایسه با پیشرانه‌های دیگر مصرف سوخت و عملکرد بهتری دارد، اما پیشرانه‌های قدیمی زامیاد همانطور که از اسم خودرو پیداست، از خانواده‌ی Nissan Z با کد Z24 انتخاب شده‌اند که مدل‌های انژکتوری جدید آن با کد Z24i شناخته می‌شوند. این پیشرانه‌ی ۲.۴ لیتری (۲۳۸۹ سی سی) در مدل بنزینی دارای حداکثر توان ۱۰۰ اسب بخار در ۴۸۰۰ دور بر دقیقه و حداکثر گشتاور ۱۹۰ نیوتن متر در ۲۴۰۰ دور بر دقیقه است و مدل گازسوز آن می‌تواند حداکثر توان ۹۰ اسب بخار در ۴۸۰۰ دور بر دقیقه و حداکثر گشتاور ۱۸۰ نیوتن متر در ۲۴۰۰ دور بر دقیقه را تولید نماید. این پیشرانه در نیسان پاترول هم مورد استفاده قرار گرفته است.

زامیاد خودرویی دیفرانسیل عقب (RWD) است و در نوع بنزینی یا گازسوز از مدل گیربکس F4W81A استفاده می‌کند. علی‌رغم اینکه پیشرانه‌ی زامیاد به طور کلی از توان و گشتاوری مناسبی برخوردار بوده و در انجام وظایف مختلف متناسب با این خودرو، عملکرد قابل‌قبولی دارد اما مصرف سوخت سرسام‌آور یکی از مشکلات بزرگ آن به شمار می‌رود که شرکت خودروسازی سایپا برای رفع این مشکل بزرگ، نیسان زامیاد Z28 را با پیشرانه‌ی دیزلی به تولید رساند.

نیسان زامیاد در بخش ایمنی مشابه بسیاری از تولیدات داخلی به هیچ عنوان راضی‌کننده نیست. این خودرو از همان ابتدای عرضه با انتقادات زیادی در خصوص ایمنی روبه‌رو بود و حالا با گذشت چندین سال، نه تنها مشکلات گذشته رفع نشده که استانداردهای ایمنی روز دنیا با پیشرفت بیشتری روبه‌رو شده و نیسان زامیاد بدون شک از آن سربلند بیرون نمی‌آید. با این حال، خودروهایی مثل وانت مزدا کارا که زمان زیادی از عرضه‌ی آن‌ها می‌گذرد، حداقل با تغییراتی از جمله اضافه‌شدن دو عدد کیسه‌ی هوای ایمنی همراه بودند اما خبری از این موارد در نیسان زامیاد نیست.

مدل‌های تک‌سوز و دوگانه‌سوز این خودرو در ارزیابی خردادماه ۱۳۹۶ که توسط شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران انجام شده است، با کسب تنها یک ستاره‌ی کیفی در کلاس قیمت «پایین‌تر از ۵۰۰ میلیون ریال» به ترتیب در رده‌های کیفی پنجم و ششم قرار گرفته‌اند. رده‌ی ششم که بین این دو مدل قرار گرفته مربوط به وانت آریسان، یکی از جدیدترین مدل‌های ایران‌خودرو در این کلاس است و همچنان مثل گذشته، وانت تندر جایگاه اول این کلاس را با سه ستاره‌ی کیفی به خود اختصاص داده و به نظر نمی‌رسد به این زودی‌ها آن را به خودروی دیگری واگذار کند. رده‌های دوم تا چهارم هم به ترتیب به وانت سایپا ۱۵۱X و مدل‌های تک‌کابین و دوکابین وانت مزدا-کارا اختصاص یافته‌اند. وانت زامیاد از سیستم ترمز ضد قفل (ABS) همراه با سیستم توزیع الکترونیکی نیروی ترمز (EBD) برخوردار است.

نیسان زامیاد با سپری‌کردن بیش از چهار دهه‌ی موفق در بازار داخلی حالا به انتهای خط رسیده است و به سختی می‌توان نقطه‌ی جذابی در آن پیدا کرد. خودرویی که دارای طراحی کهنه و مصرف سوخت بالا بوده اما فراوانی قطعات، قدرت مناسب و کاربری مفید آن باعث شده تا توسط بسیاری از ادارات و سازمان‌ها به کار گرفته شود. در مجموع، امیدواریم که شرکت سایپا این کابوس چندین ساله را در نهایت با عرضه‌ی مدلی مطمئن و به همان اندازه کاربردی، به پایان برساند!