کره زمین به دلیل مشکلات مختلف میتواند غیرقابل سکونت و یا حتی متروکه اعلام شود. نسل انسانها ممکن است در یک سیاره دیگر به زندگی خود ادامه دهند. مگر اینکه انتشار گازهای گلخانهای به میزان قابل توجهی کاهش یابد، ادامه گرمایش تا سال ۲۵۰۰ باعث میشود مناطق گرمسیری و هند برای زندگی مردم بسیار گرم باشند و یا تا حدی غیرقابل سکونت شوند.
سالیان طولانی است که دانشمندان درباره وضعیت جوی سیاره زمین شروع به هشدار دادن کردهاند. گزارشات زیادی بر اساس تحقیقات علمی محققان مختلف وجود دارد که در مورد تأثیرات طولانی مدت تغییرات آب و هوا مانند افزایش سطح گازهای گلخانه ای، افزایش دما و سطح دریا تا سال ۲۱۰۰ صحبت میکند. اما متاسفانه این مشکلها آنچنان که باید مهم شمرده نمیشوند. در چنین شرایطی است که انتظار میرود وضعیت سیاره زمین تا سال ۲۵۰۰ بسیار بحرانی باشد. البته در این بین کشورهای زیادی هستند که معاهدهها و قوانینی را برای کاهش اثر گلخانهای و حفاظت از زمین تصویب کردهآند. به عنوان مثال، توافقنامه پاریس ما را ملزم میکند تا گرمایش را محدود کنیم. به دلیل صنعتی شدن و پیشرفت عظیم تکنولوژی میزان تولید گازهای آلاینده بسیار زیاد شده است و نرخ افزایش دمای زمین بسیار بالا است.
از سال ۱۹۹۰ هر چند سال یکبار، ما پیشرفت خود را از طریق گزارشهای ارزیابی علمی هیئت بین دولتی تغییر آب و هوا (IPCC) و گزارشهای ویژه مرتبط عنوان کردهایم و همواره در تلاش بودهایم تا این پیشرفتهای محیط زیستی را افزایش بدهیم. گزارشات IPCC تحقیقات موجود را ارزیابی می کند تا به ما نشان دهد که کجا هستیم و قبل از ۲۱۰۰ برای رسیدن به اهدافمان باید چه کار کنیم و اگر این کار را نکنیم چه اتفاقی میافتد.
ارزیابی اخیر سازمان ملل متحد از مشارکت های تعیین شده ملی (NDCs) هشدار میدهد که معاهدهها و وعدههای فعلی دولتها تا حد زیادی قابل قبول نبوده است و نرخ افزایش دمای کره زمین همچنان در حال بالا رفتن است. در این بین موضوعات زیادی هستند که بر روی این گرمایش جهانی اثرگذار هستند. گرمایش جهانی میتواند مسبب اتفاقات زیادی باشد که خسارتهای جانی و مالی زیادی را به افراد وارد میکنند. گرمایش جهانی به معنی آتش سوزی بی سابقه، طوفان، خشکسالی، سیل و گرما و تغییر اکوسیستم آبی و… است.
یکی از دلایلی که افراد امروزی موجود در جهان این گرمایش را جدی نمیگیرند این است که سال ۲۱۰۰ را بسیار دورتر از چیزی که هست میپندارند. در حالی که برخی از پیش بینیهای آب و هوا از ۲۱۰۰ به صورت قطع نیست و با روند فعلی ممکن است بسیار زودتر از این پیشبینی دچار بحرانهای عمیقتری بشویم. درست است که دانشمندان یک زمان تقریبی را با توجه به روند فعلی پیشرفت گرمایشی ارائه دادهاند اما این پیش بینی های بلند مدت امروزه در جریان مشکلات جهانی مربوط به آب و هوا و تصمیم گیریهای زیست محیطی قرار نمی گیرد. این موضوع در نوع خود شگف آور است؛ زیرا افرادی که در حال حاضر متولد می شوند فقط تا سال ۲۱۰۰ در ۷۰ سالگی خود خواهند بود. آیا بشر نسلهای آینده خود را نادیده میگیرد؟ جهان برای فرزندان و نوههای ما به چه صورتی خواهد بود؟
برای درک و برنامه ریزی در برای کنترل و مدیریت بحران در چنین ابعاد وسیعی، زمانی بسیار طولانی نیاز است. در واقع این به این معنی ایست که سیاستمداران و دولتمردان باید زودتر از فرارسیدن روز بحران به فکر راه چاره باشند. شاید زمان فرارسیدن چنین بحرانی سال ۲۱۰۰ باشد اما قطعا باید پیش از فرارسیدن آن راههای جلوگیری از بحران را در نظر بگیرند. این موضوع حتی برای موارد موجود زیستمحیطی در توافقنامه پاریس نیز صدق میکند، محققان و سیاستگذاران باید فراتر از افق ۲۱۰۰ نگاه کنند.
پس از سال ۲۱۰۰
آیا در سال ۲۱۰۰ گرم شدن آب و هوا متوقف خواهد شد؟ اگر نه، این برای انسانهای حاضر و آیندگان چه معنایی دارد؟
آمازون، میدوست آمریکا، شبه قاره هند همه و همه قسمتهایی از سیاره زمین هستند که به نحوی دچار با افزایش گرمایش جهانی دچار مشکلات زیادی میشوند.
دانشمندان و محققان مدتها تلاش کردند که بتوانند با مدلسازیها و پیشبینیهای موجود از وضعیت گرمایش زمین یک نسخه کامل و جامع را از روشهای راهبری در این مورد ارائه بدهند. این مدل توانسته است به بسیاری از کشورها ارائه داده شود. ما همچنین از توزیع پوشش گیاهی، بحران زمین گرمایی و شرایط رشد برای گیاهان زراعی اصلی خود در عصر حاضر الگو گرفتیم تا از پس انواع چالشهای زیست محیطی بر آییم. ما با این تلاش برای زندگی و آموختن به فرزندان خود میتوانیم در آیندهای نه چندان دور زمین را از نابودی حتمی نجات بدهیم. اما لازمه این امر فداکاری است. ما باید شهامت این را داشته باشیم که به آیندگان، فرزندگان و نسلهای بعد خود فرصت زندگی و نفس کشیدن بدهیم.
در این مدل ارائده شده از سمت دانشمندان، ما متوجه شدیم که دمای متوسط جهانی تا سال ۲۱۰۰ حدود ۶ درجه افزایش خواهد یافت. شاید این میزان افزایش دما از نظر شما زیاد نباشد اما این میزان هم به تنهایی قابل چشمپوشی نیست. همین افزایش دما میتواند به تنهایی اثرات مخربی را بر کره زمین، حیات جانوران و گیاهان بگذارد. در صورت ادامه این گرمایش در کره زمین و با همین سرعت، افزایش پوشش گیاهی و بهترین مناطق کشت محصول به سمت قطبها حرکت میکنند و مساحت سطح مناسب برای برخی محصولات کاهش مییابد. مکانهایی با سابقه طولانی در حوزههای فرهنگی و اکوسیستمی، مانند بخش آمازون ، میتوانند به کلی محو شوند.
علاوه بر این، ما دریافتیم که گرمایش کره زمین ممکن است برای انسانهایی که در مناطق گرمسیری زندگی میکنند میتواند چند برابر نقاط دیگر زمین مخرب باشد. افزایش دما در مناطق گرمسیری که در حال حاضر دارای جمعیت زیادی هستند میتواند به میزان کشندگی برسد. چنین مناطقی ممکن است غیرقابل سکونت شوند. یکی از مثالهای مشخص این مورد کشور هند است.
اگرچه یافتههای ما بر اساس مدلهای پیشبینی شده از وضعیت آب و هوایی کره زمین است، اما در واقع این موضوع در محدوده پیش بینیهای دیگر قرار میگیرد و به آشکار شدن میزان بالقوه تغییرات آب و هوایی در مقیاسهای طولانیتر و بزرگتر کمک شایانی میکند.
ما با نیت و هدف آگاهی مردم جهان قدم به این راه گذاشتیم تا بتوانیم کره زمین را از غولهای صنعتی پس بگیریم و ادامه زندگی را برای نسلهای آینده و فرزندانمان ممکن کنیم. با این هدف میتوانیم کره زمین را نه تنها یک خانه دوم و یک محل زندگی برای نسلهای بعد انسانی و دیگر موجودات زنده بسازیم. بلکه از سمت دیگر بسیاری از ضررهایی که انقلاب صنعتی به طبیعت وارد کرده است را پاک کنیم.
آینده مبهم زمین در چند سال پیش رو
نسل امروزی بشر بسیاری از حوادث را پشت سر گذاشته است اما این صبر و تحمل تنها مربوط به ۱۰۰ سال اخیر نیست و قدمتی بیش دارد. بین سالهای ۱۵۰۰ تا امروز، ما شاهد استعمار و انقلاب صنعتی، تولد دولتهای استعمارگر و عادل، هویتهای مختلف و نهادهای مدرن، احتراق دسته جمعی سوختهای فسیلی و افزایش درجه حرارت جهانی بودهایم. یه عبارت دیگری اگر نتوانیم جلوی گرم شدن آب و هوا را بگیریم، ۵۰۰ سال آینده و فراتر از آن، گزمایش زمین به نحوی کره زمین را تغییر خواهد داد که توانایی ما را در حفظ بسیاری از ملزومات برای بقا، به ویژه در فرهنگهای ریشه دار تاریخی و جغرافیایی که به ما معنا و هویت میدهند را نیز به چالش میکشد. اگر با خودخواهی تمام سهم خود را در آلودگی هر چه تمامتر کره زمین به کار ببریم و در برابر آیندگان و موجودات دیگر زمین در هیچ حالتی مسئول نباشیم چنین چیزی میتواند باعث نابودی خود ما بشود. زیرا با کرمایش زمین شرایط برای کاشت داشت و برداشت سخت خواهد بود و خود گرمایش زمین هم میتواند به تنهایی کشنده باشد.
پیش بینیهای پیشرفته از کره زمین نشان میدهد که تا سال ۲۵۰۰ ممکن است ما برای انسانها با شکل امروزی زمین بیگانه باشیم. انتخابی که ما با آن مواجه هستیم این است که فوراً میزان انتشار گازهای گلخانه ای را کاهش دهیم و با این قدم کوچک سهم بزرگی از اکسیژن زمین را با نام خود رقم بزنیم و یا همانند شخصی که به محیط اطراف اهمیتی نمیدهد و خود را به خوابی عمیق فرو برده است به تطبیق خود با گرم شدن هوا ادامه میدهیم، در نتیجه این مقاله میخواهیم این نکته را متذکر شویم که این حقیقتی است که تا به حال هیچکس نتوانسته است از آن فرار کند، زمین در خطر بزرگی قرار دارد و ما انسانها با برنامهریزی درست میتوانیم اثرات این مشکل را کاهش دهیم.
این مشکلات تا اندازهای بزرگ هستند که بشر دو راه را پیش روی خود و آینده خود دیده است. اولین راه این است که یا به فکر شروع حیات روی سیارات باشد و یا هم با در نظر گرفتن آینده و دورنمای زندگی روی کره زمین به فکر شروعی نو و دوباره است که میتواند بی دغدغهتر و حتی کمی سادهتر باشد. این که بتوانیم با تدابیری زمین را نجات دهیم بسیار بهتر از این موضوع است که در عرصه پهناور هستی به دنبال سیاره دیگری برای جایگزین کردن آن با زمین باشیم.
منبع: scientificamerican