مطالعات جدید باستان شناسان و کشف ابزارهای عصر سنگ در جزیره یونانی کرت نشان می دهد که انسان در ۱۳۰ هزار سال پیش در دریای مدیترانه سفر می کردند در حالی که تاکنون تصور می شد پیشینه سفرهای دریایی به ۱۰ هزار سال برسد.
پژوهشگران در مقاله ای با عنوان «جستجوی اودیسه عصر حجر»، اعلام کردند که شواهد جدید باستان شناسی نشان می دهد انسان در حدود ۱۳۰ هزار سال پیش در دریای مدیترانه دریانوردی می کرده است.
گفتنی است تا یک دهه پیش، باستان شناسان تصور می کردند که سفرهای ماجراجویانه اودیسه، همانطور که در کتاب باستانی اودیسه هومر منعکس شده است، اولین ماجراجویی دریایی در دریای مدیترانه است. باستان شناسان تاکنون تصور می کردند که سفر دریایی یک تلاش انسانی است که در عصر برنز آغاز شده است.
مطالعات جدید محققان روی برخی ابزارهای سنگی که در سال ۲۰۱۰ کشف شده بود نشان می دهد انسان های نئاندرتال در حدود ۱۳۰ هزار سال پیش قادر به ساخت قایق و کشتی هایی مناسب برای سفرهای دریایی بودند.

باید در نظر داشت نئاندرتال ها گونه ای منقرض شده از نژاد انسانی هستند که بین ۲۳۰ تا ۴۰ هزار سال پیش در اواخر دوره پلیستوسن میانه و تقریباً در سراسر پلیستوسن جدید در اروپا، خاور نزدیک، خاورمیانه و آسیای مرکزی زندگی می کردند.
مطالعات پالئوژنتیکی منشأ مشترک انسان مدرن و نئاندرتال و همچنین ترکیب و اختلاط نژادی بین این دو گونه انسانی را در حداقل دو مکان و زمان نشان می دهد: خاور نزدیک و اروپای غربی.
یافته های اخیر باستان شناسان نشان می دهد که نئاندرتال ها توانسته اند در آب های دشوار مدیترانه کشتیرانی کنند. از این گذشته، شواهد باستانی نشان می دهد جزیره کرت از حدود ۵ میلیون سال پیش به شکل جزیره در وسط دریا بوده و از سوی دیگر باستان شناسان در این جزیره آثار زندگی انسان های باستانی را یافته اند. به این ترتیب بدیهی است که گروه های انسانی در روزگار باستان به نحوی به این جزیره وارد شده اند.

بین سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۰۹ ، یک تیم یونانی – آمریکایی از باستان شناسان در منطقه ساحلی جنوبی پلاکیاس، صد ها ابزار سنگی را پیدا کردند که کاملاً شبیه به ابزارهایی بودند که هم توسط انسان های راست قامت (هومو ارکتوس) بیش از یک میلیون سال پیش و هم نئاندرتال‌ ها در بیش از ۱۳۰ هزار سال پیش استفاده شده بودند.
یکی از محققین این تیم پژوهشی ادعا کرد که این ابزارها نشان دهنده مهاجرت دریایی نئاندرتال ها از خاور نزدیک و میانه به اروپا هستند. تلاش برای تعیین قدمت این ابزارهای سنگی منجر به تخمین قدمت حداقل ۱۳۰ هزار ساله شده است، هرچند تردیدهایی در مورد تاریخ دقیق آنها همچنان وجود دارد.

باید توجه داشت که یافته‌ های دیگری با منشأ احتمالی نئاندرتال‌ها، مانند Stelida در ناکسوس وجود داشت. دانشمندان معتقدند که این منطقه حتی در آخرین عصر یخبندان که سطح آب پایین ‌تر بود، فقط از طریق دریا قابل دسترسی بود. 
گفتنی است یک تیم یونانی – کانادایی از باستان شناسان نیز طی مطالعات خود صدها ابزار سنگی را در یک معدن سنگ چخماق این منطقه کشف کردند. در میان این ابزارها، ابزارهای دستی وجود دارند که شبیه ابزار های ساخته شده توسط نئاندرتال ها و انسان های هوشمند (هومو ساپینس) در ۵۰ هزار تا ۲۰۰ هزار سال پیش هستند.
اگر چه روند تاریخ گذاری این ابزارها همچنان در حال انجام است و باید منتظر اعلام نتایج قطعی این آزمایش ها بود اما باستان شناسان معتقدند منشا بسیار قدیمی این ابزارها قابل تائید است و تنها سال دقیق آن باید مشخص شد. این فرضیه را باید محتمل دانست که دریانوردان در روزگاری بسیار دور به این جزیره رسیده اند.